Przeciwdziałanie finansowaniu terroryzmu (Jerzy Wojciech Wójcik)

Tytuł Przeciwdziałanie finansowaniu terroryzmu Autor Jerzy Wojciech Wójcik Język polski Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska SA ISBN 978-83-264-1997-3 Rok wydania 2007 ilość stron 374 Format pdf Spis treści Wykaz skrótów
str. 15

Słownik wybranych terminów
str. 17

Wstęp
str. 25

Rozdział 1
Terroryzm - rozpoznane i prognozowane zagrożenia
str. 29
1. Rozwój terroryzmu
str. 29
2. Pojęcie terroru i spór o definicję terroryzmu
str. 31
3. Listy organizacji terrorystycznych
str. 42
4. Prognozowane cele i planowane skutki ataków terrorystycznych
str. 45
 4.1. Poszukiwanie wiarygodnych prognoz
str. 45
 4.2. Rozpoznane świeże zagrożenia
str. 47
 4.3. Nakłady na szkolenia i zaopatrzenie w nowoczesną broń
str. 48
 4.4. Zniszczyć gospodarkę bogatych krajów
str. 51
5. Terroryści z cyberprzestrzeni
str. 52
6. Terroryści nuklearni
str. 57

Rozdział 2
Polska w światowej koalicji antyterroryzmu
str. 59
1. Konieczność międzynarodowego współdziałania
str. 59
2. Rozpoznane zagrożenia w Polsce
str. 62
3. Przesłanki zagrożeń terroryzmem w Polsce
str. 64
4. Prawno-organizacyjne formy przeciwdziałania zagrożeniomprzy współpracy z organami UE
str. 66
5. Przedsięwzięcia ogólnoprewencyjne i kryminalistyczne
str. 70

Rozdział 3
Kryminologiczne i kryminalistyczne zagadnienia rozpoznawaniaźródeł finansowania organizacji terrorystycznych
str. 73
1. Przyczynek do rozważań na temat modus operandisprawcy finansowania terroryzmu
str. 73
2. Modus operandi sprawcy a źródła finansowania terroryzmu
str. 79
3. Koszty największych zamachów
str. 84
4. Dochody z przestępczości zorganizowanej
str. 85
5. Nowa ekonomia terroru
str. 88
6. Konwencjonalne i niekonwencjonalne źródła i formyfinansowania organizacji terrorystycznych i ich akcji
str. 90
 6.1. Transakcje Osamy bin Ladena
str. 90
 6.2. Od tacy kościelnej po bank oraz fundusze specjalne i rządowe
str. 93
 6.3. Stosowanie organizacji humanitarnych
str. 94
 6.4. Transakcje giełdowe na rzecz terrorystów
str. 96
7. Niektóre systemy przekazywania dochodów usprawniającepranie pieniędzy i finansowanie terroryzmu
str. 98
 7.1. Tajne systemy bankowe
str. 98
 7.2. Wykorzystywanie Internetu
str. 104
 7.3. Rola spółek offshore w oazach podatkowych
str. 110
 7.4. Kierunki przedsięwzięć uniemożliwiawczych
str. 111
8. Z problematyki skutków prania pieniędzy i finansowaniaterroryzmu
str. 112
 8.1. Wybrane skutki prania pieniędzy
str. 112
 8.2. Rozpoznane skutki finansowania terroryzmu
str. 115
9. Prawne i profilaktyczno-rozpoznawcze działania USA, Unii Europejskiej i innych wybranych krajów
str. 117
10. Blokada rachunków bankowych - współdziałanie w ramachporozumień międzynarodowych
str. 126

Rozdział 4
Prawnomiędzynarodowe zagadnienia przeciwdziałaniafinansowaniu terroryzmu
str. 131
1. Wprowadzenie
str. 131
2. Globalna strategia ONZ w przeciwdziałaniu terroryzmowi
str. 132
3. Postanowienia rezolucji 1373 (2001) Rady Bezpieczeństwa ONZ
str. 137
4. Międzynarodowa konwencja ONZ z dnia 9 grudnia 1999 r.o zwalczaniu finansowania terroryzmu
str. 139
 4.1. Cele i przesłanki konwencji
str. 139
 4.2. Definicja przestępstwa finansowania terroryzmu
str. 141
 4.3. Fundusze i przychody - ujawnianie i zabezpieczanie
str. 144
 4.4. Zadania instytucji finansowych w rozpoznawaniu i zabezpieczaniu funduszy służących finansowaniu terroryzmu albo przestępstw z nim związanych
str. 144
 4.5. Kierunki współpracy międzynarodowej
str. 145
 4.6. Zasady ekstradycji a suwerenne przepisy krajowe
str. 147
 4.7. Znaczenie konwencji w realizacji polskiego prawa karnego
str. 148
5. Przeciwdziałanie finansowaniu terroryzmu w dokumentach UE
str. 153
 5.1. Decyzja ramowa Rady 2001/500/WSiSW z dnia 26 czerwca 2001 r. W sprawie prania pieniędzy oraz identyfikacji, zamrożenia, zajęcia i konfiskaty narzędzi, a także zysków pochodzących z przestępstwa
str. 153
 5.2. Decyzja ramowa Rady 2002/475/WSiSW z dnia 13 czerwca 2002 r. W sprawie zwalczania terroryzmu
str. 153
 5.3. Decyzja ramowa Rady 2002/584/WSiSW z dnia 13 czerwca 2002 r. W sprawie europejskiego nakazu aresztowania i procedur przekazania pomiędzy państwami członkowskimi
str. 155
 5.4. Decyzja ramowa Rady 2003/577/IHA z dnia 22 lipca 2003 r. W sprawie realizowania w Unii Europejskiej postanowień o zabezpieczeniu mienia i środków dowodowych
str. 158
 5.5. Protokół zmieniający do europejskiej konwencji z dnia27 stycznia 1977 r. O zwalczaniu terroryzmu
str. 159
 5.6. Konwencja Rady Europy z dnia 16 maja 2005 r. O uniemożliwianiuterroryzmowi
str. 160
 5.7. Konwencja Rady Europy z dnia 16 maja 2005 r. O praniu pieniędzy, ujawnianiu, zajmowaniu i konfiskacie dochodów pochodzących z przestępstwa, a także o finansowaniu terroryzmu
str. 162
 5.7.1. Konfiskata dochodów pochodzących z przestępstwa
str. 163
 5.7.2. Definicja prania pieniędzy i finansowania terroryzmu
str. 164
 5.7.3. Techniki śledcze
str. 166
 5.7.4. Uniemożliwianie praniu pieniędzy i finansowaniuterroryzmu
str. 167
 5.7.5. Opóźnianie realizacji transakcji podejrzanych,czyli wstrzymanie transakcji i blokada rachunku
str. 168
 5.7.6. Zasady współpracy międzynarodowej
str. 168
6. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej 2005/60/WE z dnia 26 października 2005 r. W sprawie przeciwdziałania korzystaniu z systemu finansowego w celu prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu
str. 169
 6.1. Dokumenty UE poprzedzające III dyrektywę
str. 169
 6.2. Wpływ III dyrektywy na integrację systemu prawaeuropejskiego
str. 171
 6.3. Podmioty obowiązane objęte III dyrektywą
str. 175
 6.4. Definicja prania pieniędzy i finansowania terroryzmu
str. 176
 6.5. Kategorie przestępstw terrorystycznych
str. 177
 6.6. Wyłączenia spod rygorów identyfikacji i rejestracji
str. 180
 6.7. Obowiązek danych zwrotnej
str. 180
 6.8. Procedury wewnętrzne i edukacja pracowników instytucjiobowiązanych
str. 181
7. Zalecenia specjalne Financial Action Task Force - FATF
str. 182
8. Zalecenia International Association of InsuranceSupervisors - IAIS
str. 186

Rozdział 5
Polskie regulacje prawne
str. 191
1. Główne postanowienia ustawy z dnia 16 listopada 2000 r.o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartościmajątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionychźródeł, a także o przeciwdziałaniu finansowaniu terroryzmu
str. 191
2. Zakres podmiotowy ustawy
str. 195
 2.1. Instytucje obowiązane
str. 195
 2.2. Jednostki współpracujące
str. 197
 2.3. Konsumenci instytucji obowiązanych
str. 198
3. Pięć postanowień ustawy z dnia 16 listopada 2000 r. Przeciwkofinansowaniu terroryzmu
str. 198
4. Instytucje obowiązane do rozpoznawania i weryfikacji symptomów zawartych w zawiadomieniu o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przestępstwa prania pieniędzy, aktów terrorystycznych i finansowania terroryzmu
str. 200
5. Ustawowe pojęcia wstrzymania transakcji i blokady rachunku
str. 204
6. Procedura wstrzymania transakcji i blokady rachunku
str. 205
7. Zawiadomienie GIIF o podejrzanej transakcji po wykonaniu zlecenia
str. 207
8. Uprawnienia prokuratury dotyczące wstrzymywania transakcji albo blokady rachunku
str. 208
9. Utajnienie informacji o wstrzymaniu transakcji albo blokadzie rachunku
str. 208
10. Wstrzymanie transakcji i blokada rachunku w nowoczesnaniu karnym o akt terrorystyczny
str. 209
11. Powiadomienie klienta o decyzji wstrzymania transakcji lub blokadzie rachunku
str. 209
12. Zażalenie i odpowiedzialność za wynikłą szkodę
str. 210
13. Blokada rachunku a mnogość i sprawność procedury bankowej
str. 210
14. Określenie zasad prowadzenia edukacji
str. 211
15. Kontrolowanie instytucji obowiązanych
str. 212
16. Odpowiedzialność karna za naruszenie przepisów ustawy
str. 212
 16.1. Niedopełnienie obowiązków ustawowych - art. 35ust. L u.p.w.o.f..
str. 213
 16.2. Ujawnienie danych osobom nieuprawnionym - art. 35 ust. 2 u.p.w.o.f.
str. 213
 16.3. Nieumyślne niedopełnienie obowiązków albo ujawnienieinformacji osobom nieuprawnionym - art. 35 ust. 3 u.p.w.o.f.
str. 214
 16.4. Odmowa podania dokumentów, podanienieprawdziwych danych albo zatajenie prawdziwych danychprzed GIIF - art. 36 u.p.w.o.f.
str. 214
 16.5. Wyrządzenie znacznej szkody - art. 37 u.p.w.o.f.
str. 214
 16.6. Utrudnianie albo udaremnianie czynności kontrolnych - art. 37a ust. L u.p.w.o.f.
str. 214
 16.7. Niedopełnienie obowiązku opracowania procedurWewnętrznych - art. 37a ust. 2 u.p.w.o.f.
str. 215
17. Unormowania zawarte w kodeksie karnym
str. 215
18. Regulacje art. 106-108 pr. Bank
str. 216
 18.1. Intencje ustawodawcy wyrażone w art. 106 pr. Bank
str. 216
 18.2. Odpowiedzialność wynikająca z art. 107 pr. Bank
str. 217
 18.3. Postanowienia art. 108 pr. Bank
str. 219
19. Wybrane efekty działań Generalnego Inspektora danychFinansowej, organów ścigania i rozmiaru sprawiedliwości
str. 222
20. Obowiązek ustawowy czy lojalność prawnika wobec klienta
str. 225
21. Propozycje zmian w polskim ustawodawstwie
str. 227

Rozdział 6
Symptomy uzasadnionego podejrzenia prania pieniędzy i finansowania terroryzmu i ich przydatność w ramach ustawowego obowiązku rozpoznawania transakcji podejrzanych
str. 230
1. Etapy prania pieniędzy i finansowania terroryzmu a symptomy uzasadnionego podejrzenia popełnienia przestępstwa
str. 230
 1.1. Modelowe określenie etapów prania pieniędzy
str. 230
 1.2. Etapy prania pieniędzy według International Associationof Insurance Supervisors - IAIS
str. 234
 1.3. Uzasadnione podejrzenie w prawie bankowym
str. 235
 1.4. Uzasadnione podejrzenie w prawie karnym
str. 237
2. Zalecenie nr 28 FATF
str. 240
3. Wytyczne dla banków i kas oszczędnościowo-budowlanychw sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy w obfitej Brytanii
str. 241
 3.1. Użytkowanie transakcji gotówkowych
str. 242
 3.2. Stosowanie transakcji inwestycyjnych
str. 242
 3.3. Używanie rachunków bankowych
str. 243
 3.4. Użytkowanie pośrednictwa instytucji finansowychpochodzących z egzotycznych państw lub "oaz podatkowych"
str. 244
 3.5. Wykorzystywanie działalności kredytowej
str. 245
 3.6. Używania pośrednictwa pracowników banku
str. 245
4. Symptomy prania pieniędzy jako podstawa do kierowania zawiadomień do prokuratury o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przestępstwa w latach 1993-2001 w polskiej praktyce bankowej
str. 246
5. Symptomy uzasadnionego podejrzenia popełnienia przestępstwawedług klasyfikacji GIIF na podstawie danych z lat 2001-2004
str. 249
 5.1. Instytucje obowiązane - typologia ogólna
str. 249
 5.2. Zleceniodawcy i beneficjenci transakcji podejrzanychi powiązanych
str. 250
 5.3. Charakter i typ transakcji
str. 251
 5.4. Symptomy proste i złożone
str. 253
6. Handlowe transakcje dokumentowe
str. 254
 6.1. Akredytywa
str. 255
 6.2. Inkaso dokumentowe
str. 257
 6.3. Polecenia wypłaty z zagranicy
str. 258
 6.4. Gwarancje bankowe
str. 258
7. Transakcje leasingowe
str. 259
8. Transakcje faktoringowe
str. 266
9. Transakcje forfaitingowe
str. 267
10. Symptomy uzasadnionego podejrzenia przydatne dla domówi biur maklerskich
str. 268
11. Symptomy rozpoznane w działalności ubezpieczeniowej
str. 270
 11.1. Pojęcie działalności ubezpieczeniowej
str. 270
 11.2. Umowy ubezpieczenia na życie i inne osobowe
str. 271
 11.3. Wypłaty z tytułu umowy ubezpieczenia na życie albo innegoosobowego
str. 272
 11.4. Umowy na ubezpieczenie posiadajątkowe
str. 273
 11.5. Wypłaty z tytułu umowy ubezpieczenia posiadajątkowego
str. 276
12. Rozpoznane symptomy w ubezpieczeniach majątkowychwedług GIIF
str. 277
13. Symptomy prania pieniędzy i transakcji podejrzanychw działalności ubezpieczeniowej na podstawie zaleceń IAIS
str. 278
 13.1. Symptomy ogólne według IAIS
str. 279
 13.2. Symptomy związane z używaniem pracownikówtowarzystw ubezpieczeniowych
str. 281
 13.3. Kazusy związane z rozpoznanymi symptomamiSzczegółowymi - ubezpieczenia na życie
str. 282
 13.4. Kazusy w ubezpieczeniach majątkowych
str. 284
 13.5. Przykłady działania pośredników ubezpieczeniowych
str. 285
 13.6. Użycie transakcji reasekuracyjnych według IAIS
str. 287
 13.7. Manipulowanie składkami
str. 287
 13.8. Pranie pieniędzy w ramach roszczeń
str. 289
 13.9. Oszustwa przy wpłacie zaliczki
str. 291
14. Rozpoznane symptomy i kazusy związane z finansowaniemterroryzmu
str. 292
 14.1. Transakcje na rachunkach bankowych
str. 293
 14.2. Wpłaty i wypłaty gotówkowe
str. 294
 14.3. Przelewy bankowe
str. 294
 14.4. Charakterystyka klienta i jego działalności gospodarczej
str. 295
 14.5. Transakcje podejrzane i powiązane z podmiotami czy obszarami podejrzanymi, także z rozpoznanymi strefami ryzyka
str. 296
15. Symptomy prania pieniędzy i finansowania terroryzmurozpoznane przez jednostki współpracujące
str. 297
16. Kazusy dotyczące transakcji związanych z terroryzmem
str. 299
17. Determinanty sprawności rozpoznawania symptomów uzasadnionego podejrzenia prania pieniędzy i finansowania terroryzmu
str. 302
 17.1. Rola praktyki w rozpoznawaniu nowych symptomów
str. 302
 17.2. Modelowy program wewnętrzny instytucji obowiązanej
str. 304
 17.3. Czynniki utrudniające rozpoznawanie symptomówuzasadnionego podejrzenia
str. 307
 17.4. Czynniki determinujące efektywność działania
str. 311

Rozdział 7
Zasady należytej precyzyjności wobec rozpoznawaniadziałalności klienta
str. 314
1. Wybrane zagrożenia rozpoznane w działalności gospodarczej
str. 314
2. Zalecenia w sprawie identyfikacji tożsamości klientów banków
str. 321
3. Dotychczasowe pojęcie i zakres programu "Poznaj swojego klienta"
str. 323
4. Zasady należytej staranności rozpoznawania działalności klienta w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej 2005/60/WE z dnia 26 października 2005 r. Jako podstawy przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu
str. 328
5. Kryterium profilu działalności klienta
str. 330
6. Znaczenie programu "Poznaj swojego klienta"w bezpieczeństwie instytucji finansowych na podstawiezaleceń FATF i IAIS
str. 332
 6.1. Podstawowe części programu PSK w działalnościubezpieczeniowej
str. 332
 6.2. Zasady identyfikacji i weryfikacji klientów w firmieubezpieczeniowej
str. 333
 6.3. Polityka akceptacji klienta-nabywcy produktów
str. 335
 6.4. Program "Poznaj swojego klienta" a ryzykooraz reputacja firm ubezpieczeniowych
str. 335
 6.5. Reguły ostrożnościowe firm ubezpieczeniowych
str. 338
7. Podsumowanie
str. 339

Rozdział 8
Klęska edukacji - przyczynek do rozważań na tematprzedsięwzięć profilaktycznych
str. 341
1. Uwagi wstępne
str. 341
2. Wyniki badań dotyczących oceny stanu świadomości prawnej w przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i profesjonalizmu pracowników wybranych instytucji obowiązanych
str. 344
 2.1. Cel, przedmiot i zakres i metody badań
str. 344
 2.2. Podsumowanie wyników analizy statystycznej
str. 345
 2.3. Wybrane wyniki badań szczegółowych
str. 346
 2.4. Najważniejsze trudności związane z realizacją ustawy z dnia16 listopada 2000 r.
str. 348
3. Przygotowanie biegłego do wydawania opinii w sprawacho pranie pieniędzy i finansowanie terroryzmu
str. 351
4. Przewidywane pytania dla biegłego w innowacyjnaniu karnymw sprawach o pranie pieniędzy czy finansowanie terroryzmu
str. 352
5. Podsumowanie
str. 355

AneksWykaz wybranych dokumentów dotyczących przeciwdziałaniapraniu pieniędzy i finansowania terroryzmu
str. 359

Wykaz literatury
str. 367