Dziecko w świecie zabawy (IMPULS)

Tytuł Dziecko w świecie zabawy Podtytuł Zabawa i radość w literaturze, muzyce i życiu codziennym. XVII tom kolekcji Nauczyciele - Nauczycielom Autorzy Bronisława Dymara, Jadwiga Uchyła-Zroski Język polski Wydawnictwo Impuls ISBN 978-83-7308-839-9 Rok wydania 2009 Kraków Wydanie 1 ilość stron 216 Format pdf Spis treści Wstęp 11 Preface 13 Część pierwsza. Bronisława Dymara; Zabawa, radość i szczęście w literaturze i życiu dzieci, młodzieży, dorosłych 19 Rozdział I. Poszukiwanie nowych znaczeń, kontekstów i przestrzeni zabawy 19 Zabawa, radość i szczęście jako cel sam w sobie – stan istnienia 19 Zabawa a atrybuty dziecięcości 21 Wyrażanie uczuć 22 oryginalne cechy umysłowości dziecka 23 Kontakt z rzeczami 23 Specyfika społecznych kontaktów dziecka 24 Dziecięce spotkania ze światem przyrody i sztuki 24 Kod dziecięcego języka jako wyraźna cecha dziecięcości 25 Humor, komizm, śmiech, radość bawienia się i zabawy 26 Przestrzenie życia i przestrzenie zabawy 31 O dwóch ważnych niedopowiedzeniach w literaturze przedmiotu 35 Aneks 1 36 Aneks 2 37 Aneks 3 38 Rozdział II. Teksty literackie źródłem wiedzy o egzystencjalnych, społeczno-moralnych, estetycznych i poznawczych cechach zabawy 39 Czytaj i baw się z nami, czyli różnorodne odcienie zabawy w literaturze 39 Zabawa jako stan istnienia i źródło radości – śladami książek Marii Kownackiej i Wandy Chotomskiej 44 Fikcja, fantazja i rzeczywistość w zabawach inspirowanych książkami Juliana Tuwima i Kornela Makuszyńskiego 47 Społeczno-moralne, witalne i hedonistyczne właściwości zabaw bohaterów książek Astrid Lindgren 52 Żywioł zabawy 61 Rozdział III. Radość zabawy w życiu dzieci i młodzieży 65 Lekcje, których za niewiele w naszych szkołach – uczenie się kompleksowe z bliska 65 Dziecko jako osoba. Uczeń jako człowiek 65 „Omne trinum perfektum" – wszystko, co potrójne, jest genialne – trójdzielna budowa kompleksów 67 Żywioł radości i zabawy w uczeniu się – nauczaniu kompleksowym 69 Przestrzenie – obszary współdziałania. Bliżej integracji rzeczywistej 70 Dominanty działań kompleksowych, czyli sztuka wybierania i odrzucania 72 Zabawa i taniec na zajęciach kompleksowych w szkole podstawowej 74 Rozmyślania nauczyciela 74 Atmosfera i sztuka projektowania – lekcja projektująca 74 Bierzemy udział w realizacji kompleksu (3 lekcje) 75 Bawimy się w teatr 77 Zakończenie zajęć. Refleksja i samoocena 78 Zabawa i taniec na zajęciach kompleksowych w gimnazjum 79 Rozmyślania nauczyciela i jego asystentów 79 Projektowanie – stwarzanie sytuacji do swobodnych wypowiedzi 80 Lekcje ćwiczeniowo-badawcze 81 Spójrzmy na siebie, oceńmy wyniki naszej pracy 83 Rozmyślania końcowe, ewaluacja 84 Zabawa i taniec na zajęciach kompleksowych w liceum 84 Myśl o sławie nie za każdym razem służy sprawie 84 Znów o sztuce projektowania 85 Reportaż z bliska, czyli mnogość działań realizacyjnych 87 Wyniki końcowe, nie za każdym razem charakterystyczne 88 Nagroda wierszem dla wytrwałych w poszukiwaniu radości i szczęścia 89 Radość i optymizm jako dar i nadzieja 90 Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 92 Streszczenie 92 Summary 92 Aneks 93 Część druga. Alina Górniok-Naglik; Zabawa, taniec, radość i szczęście w poezji i w twórczości dzieci i młodzieży 97 Rozdział I. Wokół zabawy, tańca, radości i szczęścia 97 W poszukiwaniu szczęścia i radości 97 Manifestacja radości i szczęścia – zabawa i taniec w życiu człowieka 98 Sposoby wyrażania szczęścia i radości w twórczości, czyli słów kilka o sztuce poetyckiej 100 Rozdział II. Poezja o zabawie i tańcu 101 Zabawa w poezji dla dorosłych – tytułem wprowadzenia 101 Zabawy dziecięce w poezji dla dorosłych 101 Zabawy dorosłych w poezji 104 Zabawa w poezji dla dzieci 108 Wiersze dzieci i młodzieży o zabawie 112 Zabawa w poezji dziecięcej 112 Zabawa w poezji dorastającej młodzieży 114 Taniec w poezji dla dorosłych i dzieci i w wierszach wykonanych przez dzieci i młodzież 116 Taniec w poezji dla dorosłych 116 Taniec w poezji dla dzieci 122 Taniec w poezji wykonanej poprzez dzieci i młodzież 126 Zabawa i taniec w poezji a droga do radości, szczęścia – uwagi końcowe 129 Rozdział III. Uczymy się kompleksowo 135 Główne założenia kompleksu 135 Lekcje projektujące 136 Lekcje ćwiczeniowo-badawcze 139 Lekcja podsumowująca (2 godz.) 142 Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 143 Streszczenie 143 Summary 144 Część trzecia. Jadwiga Uchyła-Zroski; Zabawa w muzyce, pieśni i tańcu 147 Rozdział I. Śpiewaj i baw się z nami 147 Zabawa w muzycznych działaniach dziecka 147 Ja, ty, my..., czyli o zabawie muzycznej więcej 147 Rozwój zdolności ogólnych i muzycznych w procesie zabawy 152 Czynniki wyzwalające i hamujące potrzebę zabawy 154 Zabawa naturalną potrzebą i cechą dziecięcości 156 Intersemiotyczny i autokreacyjny charakter zabawy 157 Radość muzykowania a sytuacja ucznia i nauczyciela w szkole 160 Formy muzyczne i warianty aktywności wyrażone zabawą 160 swobodna i kierowana działalność dziecka natchniona zabawą, czyli o nową jakość nauczania muzyki 162 Co każdy nauczyciel o zabawie wiedzieć powinien? 164 Gdzie szukać inspiracji do zabawy muzycznej? 165 Zainteresowania jako czynnik wzmagający potrzebę zabawy 167 Systemy nauczania muzyki uwzględniające treści zabawowe 168 Ruch i zabawa w systemie nauczania Emila Jaquesa-Dalcroze’a i Rudolfa Labana 168 Zabawa wyrażona śpiewem w systemie Zoltána Kodály’a 170 Gra na instrumentach ulubionym zajęciem dziecka według Shinichi Suzuki i Carla Orffa 172 Zabawa w systemie Edwina Eliasa Gordona przybliżająca dziecko do muzyki 174 Zintegrowana pedagogika muzyczna jako niepowtarzalny typ aktywności twórczej dzieci i młodzieży 176 Zabawa i zabawowe działania dziecka w rodzinie 178 Więzi rodzinne i uczuciowe kształtowane przez zabawę 178 niewiele znaczące dziecko i dziecięce działania zabawowe (śpiewanki, przytulanki, melobajki, dopasowanocki, kołysanki) 179 Zabawy muzyczne w rodzinie 182 Zabawy przekazywane w rodzinie przez dziadków – znakiem tradycji i przeszłości 182 Zabawy domowe kształtujące więzi rówieśnicze 184 Katalog korzystnej zabawy w domu, szkole i w grupie rówieśniczej 185 Rozdział II. Piosenki, pląsy i tańce dzieci w przeróżnym wieku 187 bogactwo motywów i wątków ludycznych w treściach piosenek dziecięcych i pieśni 187 Muzykujemy i bawimy się dźwiękami 190 Ruch, pląsy i tańce na zajęciach muzycznych rozmaitych grup wiekowych 191 Zabawa czynnikiem wzmagającym potrzebę ekspresji muzyczno-ruchowej i poczucie własnej wartości 193 Uspołeczniająca i wychowawcza rola zabaw muzycznych i tańców 195 Rozdział III. Zabawa muzyczna w działaniach twórczych uczniów i studentów – przykładowe kompleksy zajęć 199 Kompleks zajęć dla młodzieży szkolnej pt. „Fryderyk Chopin to wielki, ale jeszcze mało znany Polak i muzyk" 199 Kompleks zajęć dla studentów pt. „Pieśni, muzyka i tańce najróżniejszych epok" 202 Problemy – Poszukiwania – Inspiracje 204 Streszczenie 204 Summary 205 Aneks 1. Przykładowy repertuar pieśniowy do zabaw z piosenką 206 Aneks 2. Partytury i opisy działań twórczych uczniów 214 Aneks 3. Opisy i układy zabaw tanecznych dla dzieci, młodzieży, a także dorosłych 215