Szkoła miękkiego rysunku (Marek Przybyła)

Zbiór fantasmagorycznych opowieści firma Przybyły, zatytułowany Szkoła miękkiego rysunku w samej rzeczy jest dla mnie szkołą miękkiego tkania, nasuwa bowiem skojarzenie z perskimi, dywanowymi narracjami, jakie zwykli sobie opowiadać, albo śpiewać tkacze kobierców. Jedynie w ten sposób, poprzez przywołanie mułły Nasrudina, Dżuhy, czy Hasana z Basry, mogę wyrazić urzeczenie tonem tych niewielkich tekstów, zapraszających w magiczną przestrzeń słowa. Żałować tylko należy, że jest ich zaledwie dziewięćdziesiąt, a nie tysiąc i jeden. Lecz samego orientu jest tam nie więcej aniżeli odniesień do innych kultur, albo tradycji zgoła wymyślonych przez autora. Ułożone, a raczej zestawione są w ten sposób, iż każdy następny jest nowym zaskoczeniem. Jako czytelnik, odnoszę przyjemne skojarzenia nie tylko z arabskimi opowiadaczami, ale także z pisarstwem Milorada Pavića, Italo Calvino, Bruno Schulza czy Roberta Walsera, którym wcale, albo niedużo, ustępują te „baśnie”.

Henryk Waniek

RECENZJE:

... Lakoniczne bombardowanie fantazji. Nie zdaniami, a energią! To spotyka mnie już przy pierwszych stronach. Czytając tę książkę nie widzę szansy ucieczki w codzienność. Każde słowo jest jak pocisk z katapulty i powoduje obraz, jaki normalnie widzi jedynie malarz. Nie minie minuta, a już wiem, że tego nie da się szybko czytać. Jest tu poezja, jest epoka klasyki starego pokolenia, a potem nagle, zupełnie nieprzewidzianie, dostrzegam duszę mistyka. Są tam tak subtelne wyznania,podczas czytania, pojawiły się na mojej twarzy rumieńce.

Dostrzegłam też wątki filozoficzne. Takie, które już napisano i te, które dopiero gdzieś się rodzą. Ze wzruszeniem sczytywałam epizody własnego życia i wtedy myślałam:

- A więc on też tak przeżywa!

Widzę już, że Marek Przybyła pisze tak, jak maluje. Dokładnie. Nie znalazłam u niego słowotoku, za to zalała mnie fala niecodziennych myśli. I zostałam pokonana zanim wygrzebałam z siebie odwagę do jakiejkolwiek polemiki. Z mojej egocentrycznej duszyczki, mógł się wydrzeć jedynie okrzyk:

- Skąd on to wszystko wie!

A potem było milczenie przesłonięte chmurą uznania. Nie chcę się z niego wyrywać, nie chcę budzić, bo sen, opisywany w tych opowiadaniach jest wymarzoną rzeczywistością. Moją. Twoją. Wielu ludzi, którzy tak jak i autor, wierzą w miłość w wieczności. W sekretnej krainie, którą każdy nosi w sobie.

Słowa u firma Przybyły potrafią pieścić zmysły. Niezwykle kiedy maluje nimi pełen nadziei obraz słońca i lata. W takich momentach strachy egzystencji ulatują z piskiem. I wszystko już jest jasne.

jednocześnie to niezwykle osobista książka. Pełna poruszających uczucia obrazów, do których aż wstyd się samemu przed sobą przyznać. Autor opisuje nie zdrady i morderstwa, a swoją drogę do świadomości. Do tego, żeby być godnym miana człowieka. Historia świata jest tam ciągle powtarzana i ciągle przeżywana. Marek Przybyła demonstruje dlaczego jej nie potrafimy zrozumieć. Może sekret posiada się w słowach:

„najatrakcyjniejsze symbole naszej codzienności sypie nam podświadomość kozimi bobkami.”

z całą pewnością zafascynował mnie sposób, w jaki autor mówi o kobiecości. Dziś już niedużo który mężczyzna potrafi zobaczyć w kobiecie boginię. Jeszcze mniej pisarzy odważy się bez patosu napisać o szczęśliwym związku.

Wielokrotnie czytałam niektóre opowiadania. Może dlatego, że były jak rozkosz dla hedonisty. Może zaś dlatego, że pokazują one drogą do nieutraconego raju, który drzemie w nas wszelkich.

O Szkole miękkiego rysunku opowiedziała Halina Ilnicki