Zygmunt krasiński. dylematy egzystencji - problemy biografii (Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika)

Dylematy egzystencji, problemy biografii, odkrywanie życia - w poszukiwaniu romantycznej tożsamości romantycy nie boją się wkraczać do labiryntu. Błądzą, szukają nowych narzędzi poznawczych. Obierają drogę, która ma wyprowadzić ich z jaskini niewiedzy, ze świata ograniczeń i półcieni. Poszukują pełnej prawdy. Bez kompromisów. Jednocześnie ich dążeniu do poznania towarzyszy bolesne przekonanie o niemożności obcowania ze Światłem. Stąd poczucie nieustannego rozdarcia, nieusuwalnego napięcia między tu a tam. [...] Romantycy wynajdują siebie (źródło tożsamości "ja") w przestrzeni wewnętrznej. Zgodnie z nakazem św. Augustyna powracają do samych siebie, bo "we wnętrzu człowieka mieszka prawda". [...] Romantycy nudzą się niemal bez przerwy. Ale nie jest to nuda wynikająca z bezczynności, ale nuda metafizyczna, każąca widzieć wszędzie fałsz, skazująca na obojętność i niechęć uczestniczenia w świecie i niemożność przyjęcia rzeczywistości taką, jaką jest. [...] Romantycy piszą listy. Inne aniżeli kiedykolwiek. Opisujące człowieka wewnętrznego.demonstrujące mnogie estetyczne kreacje "ja". [...] Romantycy zakochują się. Ich związki to niejednokrotnie prawdziwe arcydzieła miłości romantycznej. Traktują miłość jako jedyną możliwą na ziemi transcendencję, komunię dusz, wynikającą z poczucia utraty, niepełności pojedynczego istnienia, rozpoznania głębokiego kryzysu samotnego "ja" dążącego do pełni. [...] Romantycy prowadzą życie rodzinne, często nieszczęśliwe, w cieniu dramatu zdrady. Stają się bohaterami skandali towarzysko-obyczajowych. [...] Większość czytelników, badaczy, literaturoznawców i reżyserów teatralnych drugiej połowy XX i początku XXI wieku odszuka jednak w twórczości romantyków w głównej mierze tematykę egzystencjalną, związaną z przemijaniem, śmiercią kultury i problemem pamięci. Romantyzm egzystencji okaże się jednym z najważniejszych pomostów między romantykami a człowiekiem ponowoczesnym. Ze wstępu Magdaleny Bizior-Dombrowskiej