Strategie psychodydaktyki twórczości w kształceniu językowym (Impuls)

Zaletą tej rozprawy jest wyjątkowo prawidłowe, syntetyczne i kompetentne osadzenie jej we współczesnych pedagogiach, które uzasadniają inne podejście do kształcenia językowego. Autorka nad wyraz prawidłowo łączy klasyków rodzimej glottodydaktyki z najnowszymi badaniami i teoriami francuskich pedagogów. Jest to z pewnością godna uwagi i szerokiego upowszechnienia w środowisku oświatowym (szkolnym i pozaszkolnym), a także akademickim oferta kształcenia postępowego i partycypacyjnego, konstruktywistycznego, które odchodzi od kształcenia adaptacyjnego, sprzyjając pokaźniejszej wydajności w realizacji zakładanych przez nauczycieli albo uczących się (studiujących) celów. [...] Książka E. Jastrzębskiej spełni także rolę szczególnie dobrze napisanego podręcznika, dzięki bogactwu treści, atrakcyjnej formie przekazu, w tym zilustrowaniu czy syntetycznym porównywaniu. Prof. Zw. Dr hab. Bogusław Śliwerski (fragment recenzji wydawniczej) Trzy pierwsze rozdziały niniejszej publikacji ukazują wielość źródeł współczesnej glottodydaktyki i złożoność jej dyskursu, ze szczególnym uwzględnieniem jej twórczego wymiaru. Są przeglądem celowo dobranych składników dwóch literatur przedmiotu: dydaktyki języków obcych i pedagogiki twórczości. Rozdział 1 przedstawia psychopedagogiczne fundamenty współczesnej dydaktyki języków obcych, ze szczególnym uwzględnieniem nurtu humanistycznego: nowego wychowania i tzw. Pedagogiki terapeutycznej, oraz współczesne koncepcje nauczania, m.in. Francuskie koncepcje holistyczne. Rozdział 2 wskazuje na lingwistyczny rodowód dydaktyki języków obcych, ukazując ewolucję pojęcia kompetencji komunikacyjnej (od teorii Chomsky’ego do koncepcji Hymesa) i jej współczesne implikacje. Rozdział 3 jest analizą twórczych aspektów dydaktyki języków obcych i próbą udowodnienia, iż jest to dziedzina nad wyraz predestynowana do bisocjacji z pedagogiką twórczości oraz do tworzenia otwartych koncepcji kształcenia. Rozdział 4 został poświęcony przeprowadzonym badaniom własnym o charakterze triangulacyjnym, łączącym strategie jakościowe (obserwacja i analiza dokumentacji) ze strategią ilościową (sondaż diagnostyczny), dotyczącym działań twórczych w zakresie nauczania/uczenia się języka francuskiego. W końcowym rozdziale charakteryzuję wybrane strategie psychodydaktyki twórczości: myślenie dywergencyjne, pytajne, asocjacyjne, analogiczne i metaforyczne, abstrahowanie, transformowanie oraz twórcze rozwiązywanie problemów, z uwzględnieniem przykładów ich ergonomicznej aplikacji w nauczaniu języka obcego. Przedstawiam też własny model, a także przykłady wygenerowanych na jego podstawie modeli szczegółowych, dokonując tym samym próby konceptualizacji własnej koncepcji twórczego nauczania/uczenia się języków obcych. Konkludując, niniejsze opracowanie jest zapisem próby zrealizowania dwóch procesów integracyjnych w celu wzbogacenia praktyki edukacyjnej, a mianowicie: 1) integracji poziomej pomiędzy dwoma dziedzinami: dydaktyką języków obcych (w jej rozmiarze metodycznym) a pedagogiką twórczości; 2) integracji pionowej, tj. Połączenia badań z ich ergonomicznym użyciem (Hejnicka-Bezwińska, 2008, s. 242) czy, jak to ujmuje Stanisław Palka, „twórczego powiązania obu modeli postępowania humanistycznego" (2006b, s. 80): badawczego i funkcjonalnego.

Tytuł Strategie psychodydaktyki twórczości w kształceniu językowym Podtytuł (na przykładzie języka francuskiego) Autor Elżbieta Jastrzębska Język polski Wydawnictwo Impuls ISBN 978-83-7587-735-9 Rok wydania 2011 Kraków Wydanie 1 liczba stron 236 Format pdf Spis treści WSTĘP; 9

ROZDZIAŁ 1
PSYCHOPEDAGOGICZNE PODSTAWY WSPÓŁCZESNEJ DYDAKTYKI JĘZYKÓW OBCYCH; 11

1.1. Czym jest dydaktyka języków obcych?; 11

1.2. Pedagogika humanistyczna a współczesna dydaktyka języków obcych; 13

1.2.1. Świeże wychowanie i autonomizacja ucznia; 14

1.2.2. Pedagogika terapeutyczna i wolność do uczenia się; 18

1.2.3. Twórczość jako strategia uczenia się w pedagogice humanistycznej; 19

1.3. Teorie nauczania i uczenia się a dydaktyka języków obcych; 22

1.3.1. Psychologiczne zasady uczenia się; 22

1.3.2. Całościowe koncepcje uczenia się w pedagogice francuskiej; 24

1.3.2.1. Olivier Clouzot i teoria uczenia się całościowego; 24

1.3.2.2. Hélene Trocmé-Fabre i neuropedagogiczne koncepcje uczenia się; 26

1.3.3. Koncepcja nauczania we współczesnej dydaktyce języków obcych; 30

1.3.4. Koncepcja strategii nauczania; 32

1.3.4.1. Definicja pojęcia; 32

1.3.4.2. Strategia w dydaktyce języków obcych; 33

ROZDZIAŁ 2
LINGWISTYCZNO-KOMUNIKACYJNE PODSTAWY DYDAKTYKI JĘZYKA FRANCUSKIEGO JAKO OBCEGO A PEDAGOGIKA TWÓRCZOŚCI; 37

2.1. Językoznawcze i dydaktyczne koncepcje języka; 37

2.2. Twórczy aspekt użycia języka w ujęciu współczesnej lingwistyki; 39

2.2.1. Chomsky i teoria gramatyki generatywnej; 39

2.2.2. Psycholingwistyczne i dydaktyczne implikacje teorii Chomsky’ego; 42

2.2.3. Socjolingwistyczne dopełnienie koncepcji twórczego użycia języka według Chomsky’ego; 43

2.3. Od kompetencji językowej Chomsky’ego do dydaktyki komunikacji; 44

2.3.1. Socjolingwistyczna krytyka teorii Chomsky’ego a narodziny nowego językoznawstwa skoncentrowanego na komunikacji; 44

2.3.2. Wkład koncepcji lingwistycznych w rozwój podejścia komunikacyjnego; 47

2.3.2.1.Model aktu komunikacji Romana Jakobsona; 47

2.3.2.2. Teoria aktów mowy; 49

2.3.2.3. Interakcja; 50