Ekonomiści czytani, ale nie słuchani (Key Text)

Autor na podstawie prezentacji Rad Ekonomicznych przy Prezesie Rady Ministrów, dzięki doskonale dopasowanym wypowiedziom jednocześnie członków tych Rad, jak i obserwatorów zewnętrznych, stworzył kronikarski rys obecnego środowiska polskich ekonomistów. Podstawowym źródłem licznych cytatów są artykuły i wywiady z czasopism i prasy społeczno-politycznej. Książka o roli ekonomicznego doradztwa instytucjonalnego. Prezentuje dorobek i ocenę pracy czterech ciał doradczych powoływanych poprzez Prezesa Rady Ministrów: - Rady Ekonomicznej przy Prezesie Rady Ministrów powołanej na początku 1957 r. - Konsultacyjnej Rady Gospodarczej powołanej 1 kwietnia 1982 r. - Rady Ekonomicznej przy Radzie Ministrów powołanej w grudniu 1989 r. - Rady Strategii Społeczno-Gospodarczej powołanej 28 czerwca 1994 r. Rady te prowadziły działalność doradczą, w ramach której formułowano propozycje dotyczące kierunków polityki społeczno-gospodarczej i opiniowano projekty związane z realizacją tej polityki. Największą energiczność rządów w przekazywaniu wiedzy o sytuacji społeczno-gospodarczej zaobserwowano w tzw. Okresach przełomowych, jak Październik 1956 roku, 13 grudnia 1981 roku, czy 4 czerwca 1989 roku. Następstwa tych wydarzeń historycznych to m.in. Powoływanie poprzez władze licznych organów opiniodawczych, których działalność wpisana była w procesy komunikacji rządzących z rządzonymi, oparte na zasadzie "otwartej kurtyny". Warto zaznaczyć, że członkostwo w radach doradczych było poprzez niektórych ekonomistów - pozostających w opozycji do opcji politycznej sprawującej w danym czasie władzę - uważane za swoistą kolaborację, o czym świadczy stosunek niektórych działaczy opozycyjnych do Konsultacyjnej Rady Gospodarczej z lat 1982-1989. Książka pod patronatem naukowym Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego RECENZJE Autor opisując działalność zorganizowanych ciał doradczych rządu na przestrzeni półwiecza (?) wybrał zgrabną metodę narracji przy pomocy licznych, w głównej mierze doskonale przypasowanych wypowiedzi jednocześnie członków owych rad, jak i obserwatorów zewnętrznych. Wniosek ogólny - równocześnie wielu cytowanych wypowiedzi, jak i Autora - jest prawidłowo znany. Doradcy głównie nie są słuchani. Niewątpliwie znajduje w tym wyraz należycie znana tendencja (niemal) każdej władzy do autoizolacji. Lecz nie tylko. W takim zestawieniu akademiccy ekonomiści-doradcy wypadają, nie za każdym razem zasłużenie, za należycie. Powstaje wrażenie, iż oto oni poprawnie wypełniają swój obowiązek, a winni pozostają politycy. A przecież ekonomiści, wchodząc do kolejnych gabinetów, stają się politykami o tych samych skłonnościach. Prof. Dr hab. Tadeusz Kowalik Instytut Nauk Ekonomicznych Polska Akademia Nauk Praca ta jest kolejnym potwierdzeniem obiegowego stwierdzenia, że 'ekonomia (i polityka społeczno-gospodarcza) jest współcześnie najważniejsza, najciekawsza, najtrudniejsza'. Dramaturgia relacji pomiędzy politykami a doradcami (na ogół teoretykami ekonomii), ukazana w recenzowanej pracy, nie jest fenomenem specyficznym jedynie dla Polski. Prof. Zw. Dr hab. Stanisław Flejterski Uniwersytet Szczeciński Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług Praca dotyczy zjawiska życia społecznego, jakim są ciała doradcze powoływane przez polityków. Temat wart uwagi, gdyż jest to tendencja raczej powszednia i trwała (jak przedstawia nawet powołanie w 2010 roku w Polsce kolejnej Rady Gospodarczej przy Premierze). Przy tym, dość paradoksalnie, doradztwo instytucjonalne wymyka się z pola widzenia nauk społecznych, gdyż jest jednym ze zjawisk na pograniczu rozmaitych dziedzin: ekonomii, socjologii, nauk politycznych, historii społecznej. Podjęcie tego tematu jest zatem ważne i warte upowszechnienia. Dr hab. Anna Ząbkowicz Uniwersytet Jagielloński Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej