Cywilizowanie dzieci? społeczno-kulturowe badania dzieciństwa w perspektywie teorii norberta eliasa (Oficyna Naukowa)

Cywilizowanie dzieci to swoiste projektowanie dzieci przy pomocy norm, wzorców i wartości uważanych w określonych momentach kulturowo-historycznych za pożądane. Przekonanie, iż dziecko musi zostać poddane społecznej i kulturowej „obróbce" dotyczącej jego umysłu, emocji i ciała – czyli tytułowemu „cywilizowaniu" – towarzyszy zachodnim praktykom wychowawczym przynajmniej od czasów Oświecenia.

Choć procesy te nie są zjawiskiem nowym, ich intensyfikacja i wieloaspektowość — realizowanie wielu, niejednokrotnie sprzecznych założeń i pragnień wobec dzieci — są warte analizy. W książce przyglądamy się „cywilizowaniu dzieci" w różnych kontekstach historycznych, łącząc metody i perspektywy kulturoznawstwa, antropologii społecznej, historii sztuki, prawa i socjologii.

Interdyscyplinarność tego ujęcia służy pokazaniu złożoności procesów społecznego wychowania. Wraz z autorkami rozdziałów czytamy na nowo teorię Norberta Eliasa poprzez pryzmat badań dzieci i dzieciństwa, zwracając szczególną uwagę na rolę i sprawczość dzieci w tych procesach.

Autorkom recenzowanej monografii udało się zaproponować rzeczywiście świeże ujęcie dzieciństwa w zakresie humanistyki i częściowo nauk społecznych. […] Przed pomysłodawczyniami tego tomu nikt nie pokusił się o zbadanie ergonomiczności Eliasowskiego ujęcia „cyklu cywilizowania" w próbach zrozumienia i wyjaśnienia zróżnicowanych form pojmowania i praktykowania dzieciństwa w nowożytnej Polsce.

I już ten fakt świadczy o oryginalności przedstawionego tomu.