Panthery nad wisłą

Od stycznia 1945 roku zaczęła się paniczna ewakuacja ludności niemieckiej z Zachodnich i Wschodnich Prus. Około dwóch milionów niemieckich cywilów, rannych żołnierzy i robotników przymusowych – szukało drogi ucieczki na Zachód. Pod huraganowym ogniem artylerii i bombami Armii Czerwonej. Mogli już tylko liczyć na pomoc resztek 2. Armii niemieckiej. W styczniu 1945 roku ze zgrupowania kurlandzkiego przerzucono na Pomorze cztery pełne dywizje, wśród nich 4. Dywizję Pancerną. Miały one wzmocnić zachodniopomorski front, a także osłaniać ewakuację ludności cywilnej i rannych z portów Gdańska, Gdyni i Mierzei Wiślanej. O tej znacznej ucieczce niemało już pisano. Lecz o tych, którzy osłaniali uchodźców – o „żołnierzach ostatniej godziny" – niedużo. Hans Schäufler, podporucznik 35. Pułku 4. Dywizji Pancernej, opisuje ostatnie miesiące wojny, zaciekłe walki na Pomorzu z nacierającymi wojskami 2. Frontu Białoruskiego. Rozpaczliwe próby utrzymania Tucholi, Torunia, Bytowa, Kartuz, Żukowa, Gdyni, Sopotu. I wreszcie Gdańska, który stał się dla Niemców „kotłem czarownic" i gdzie zginął dowódca 4. Dywizji, gen. Clemens Betzel. Opisuje zatopienie „Wilhelma Gustloffa" i „Goi". Lecz pisze również o egoizmie, o dekownikach i o żołnierzach, którzy nie chcieli już dalej walczyć. I wreszcie wspomina własną dramatyczną ucieczkę w pierwszych dniach maja przez Bałtyk, na małej motorówce, aż do Heibigenhafen. Dostał się do niewoli angielskiej, miał więc więcej szczęścia niżeli jego koledzy, internowani w Szwecji, i w grudniu 1945 roku podani przez Szwedów Sowietom. Powyższy opis pochodzi od wydawcy.