Jerzy wróblewski. pisma wybrane (Wolters Kluwer)

Fragment publikacji: (...) Ponieważ przedstawiony tutaj dobór gromadzi zbiór nadzwyczajnych artykułów publikowanych poprzez sporo lat typowo w "Państwie i Prawie" oraz "Studiach Prawno-Ekonomicznych", wyłania się z niego swoisty podręcznik teorii prawa Jerzego Wróblewskiego.

Wszystkie artykuły zawierają tezy i przemyślenia ważne jeszcze dzisiaj i zdumiewające doskonałymi pomysłami badawczymi i rozwiązaniami. Bez wątpienia przydadzą się do odbudowania teorii prawa jako dziedziny prawoznawstwa.

najczęściej młodzi badacze i praktycy mogą w tym zbiorze znaleźć nad wyraz przezroczysty paradygmat uprawiania teorii prawa, który dalej jest przekonujący. Jak wspomniano wyżej, obejmuje on pięć głównych działów: metodologię, w ramach której rozważa się paradygmat dogmatyki prawa, postawę filozoficzną i afilozoficzną, weryfikację i uzasadnianie w prawoznawstwie.

Druga część tej konstrukcji teorii prawa to osadzenie jej na fundamencie analitycznym: teoretyk prawa podejmuje w niej rozważania o relacji języka do kultury, bada reguły prawne, opisuje rozumowania prawnicze w wykładni prawa, relację tworzenie prawa do wykładni prawa, zagadnienie jednolitości i pewności rozumowań prawniczych.

Ważną część tych badań stanowi problem zwrotów stosunkowych. Trzecia część paradygmatu zawiera teorię używania prawa, a w jej ramach dopiero zawiera się teoria wykładni, której J. Wróblewski nie ujmował jako niezależnej dziedziny badawczej.

za każdym razem była ona podporządkowana modelowi stosowania prawa. W ramach użytkowania prawa bada się ponadto kontrolę decyzji sądowej, relację podstawy normatywnej do reguły decyzji, precedens i jednolitość wykorzystywania prawa, model teoretyczny wykorzystywania prawa.

Wreszcie oferuje się konstrukcję procesowego modelu stosowania prawa i rozważa uzasadnianie i wyjaśnianie decyzji użytkowania prawa. Nad wyraz ważnym osiągnięciem tej części badań prowadzonych poprzez J.

Wróblewskiego jest dostrzeżenie wewnętrznego i zewnętrznego wymiaru uzasadnienia. Myśl ta była wielokrotnie użytkowana w niemieckiej teorii prawa i przez wielu jej przedstawicieli uważana za największe osiągnięcie filozoficzne Profesora Wróblewskiego (R.

Alexy). Czwarta część paradygmatu teorii prawa, którą zaproponował Jerzy Wróblewski, ma na pewno swój rodowód w normatywizmie H. Kelsena, który wywarł szeroki wpływ na proponowany model teorii prawa.

Profesor Wróblewski rozważa w tej części swej teorii modele systemów norm, obowiązywanie systemowe, przepisy odsyłające, stosunki między systemami norm i relację decyzji sądowej do koncepcji systemu prawa.

Wreszcie piąta część mogłaby zostać nazwana współczesnym terminem "legisprudencja", gdyż na dużo lat przed jego twórcami Jerzy Wróblewski przebadał w zasadzie cały zakres tej dziedziny, lecz używając nazwy "teoria tworzenia prawa".

Opracował jako pierwszy zagadnienia, takie jak: epistemologiczne i aksjologiczne uwarunkowania tworzenia prawa, proceduralne wartości tworzenia prawa i problem uzasadnienie aktu prawodawczego. Należy pamiętać, iż niniejszy wybór obejmuje tylko dzieła przedstawione w formie artykułów, które są dzisiaj trudno przystępne ze względu na czas, w którym były publikowane.

Uzupełnienie wielu przedstawionych tutaj tez można odnaleźć w monografiach Jerzego Wróblewskiego. Większość z nich jest jednak samodzielnie przedstawiona właśnie w artykułach. Równocześnie ich treści są ważne teraz, w okresie ponownego poszukiwania tożsamości poprzez polską teorię prawa.