Obraz dziewiętnastowiecznego Stambułu w polskiej i Stickn

Sylwia Filipowska jest pracownikiem Katedry Turkologii w Instytucie Orientalistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 2006 roku ukończyła filologię polską na Uniwersytecie Jagiellońskim, w 2009 roku pozostała absolwentką filologii tureckiej, a następnie doktorantem na Wydziale Filologicznym UJ.

Jej zainteresowania naukowe obejmują literaturę turecką, ze szczególnym uwzględnieniem okresu tanzymatu i wątki turkologiczne w literaturze polskiej. Motywem przewodnim wielu jej artykułów naukowych, pisanych w języku polskim i tureckim, jest literacki obraz Stambułu.

Stambuł w XIX wieku był brzydszy aniżeli Pacanów (Henryk Sienkiewicz), czy przepiękniejszy od Neapolu (Michał Budzyński)? Wszechobecny brud zniechęcał do spacerów (Adam Mickiewicz), czy dodawał miastu uroku (Antoni Zaleski)? Bezdomne psy przyprawiały o mdłości swym wyglądem i aromatem (Henryk Sienkiewicz), czy może były najmocniej wolnymi mieszkańcami Imperium (Sadri Sema)? Turczynki przypominały „wielkie pozasłaniane samowary chodzące" (Karol Niedziałkowski), czy wzbudzały westchnienia panów: „Co za piękno, co za kształty!" (Ahmet Rasim)? Kobiety były ubezwłasnowolnionymi „pół mniszkami, pół nałożnicami" (Wacław Koszczyc), czy nadzwyczajnymi gospodyniami i strażniczkami domowego ogniska (Ahmet Ihsan Tökgöz)? Sufickie obrzędy przypominały taniec epileptyczny (Władysław Mickiewicz), czy modlitwę, całkowitą gracji i harmonii (Naciye Neyyal)? Prezentowana książka wpisuje się w trend modnych w ostatnich latach badań nad relacjami między miastem a literaturą, przy czym Stambuł traktowany jest jako przestrzeń realna, choć przepuszczona przez?ltr literatury, złożona z wrażeń, spostrzeżeń, przemyśleń, przekonań, stereotypów.

Na zapotrzebowania książki przeanalizowanych zostało ponad 70 utworów wspomnieniowych, napisanych poprzez Turków i Polaków. Komparatystyczny charakter pracy pozwolił na zbadanie sposobów funkcjonowania mitu miasta, a ogląd tematu z zróżnicowanych perspektyw obnażył schematyzm myślenia, będący rezultatem wierności pewnym konwencjom pisarskim czy konwenansom językowym i kulturowym oraz wyeliminował czynniki wpływające na jednostkowe opinie.