Książę (Vis-a-Vis Etiuda)

Nicollo Machiavelli (1469-1527) - włoski pisarz, filozof, humanista i polityk, którego nazwisko stało się symbolem pewnego bezwzględnego, cynicznego sposobu uprawiania polityki, dyplomacji, a zwłaszcza sprawowania władzy. Był on z pewnością wybitnym doradcą politycznym i rzeczywistym Florenckim patriotą, dyplomatą służącym radom zarówno florenckiej republice jak i Medyceuszom. W czasie jednej z dyplomatycznych misji poznał ówczesnego księcia Walencji Cesarego Borgię (syna papieża Aleksandra VI). Według znawców twórczości Machiavellego to właśnie on, ten bezwzględny, perfidny, skryty, amoralny władca stał się pierwowzorem Księcia najsłynniejszego dzieła wyśmienitego Florentczyka. Jednak nie tylko rady Machiavellego były cyniczne, w gruncie rzeczy nad wyraz pesymistycznie zapatrywał się na naturę człowieka w ogóle pisząc, iż ludzi są chciwi, zawistni, mściwi, małostkowi i skrajnie egoistyczni i prędzej puszczają w niepamięć śmierć ojca aniżeli stratę ojcowizny. Zerknijmy zresztą na zasady, którymi winien się kierować Książę. Ot nawet takie: "Ocenia się typowo władzę na podstawie pozorów i efektów zewnętrznych Jeśli obywatele władcy nie kochają - niechaj się go przynajmniej boją: W polityce bezbronni prorocy nie zwyciężają Gdy się łamie umowę - winą należy obarczyć przeciwnika Trzeba umieć znaleźć kozła ofiarnego, a nawet z góry go upatrzyć (za M. Manel - Machiavelli). Pamiętajmy jednak, że Machiavelli był analitykiem, nie był amoralnym doradcą zalecającym niemoralne progresywnanie, jednak jako analityk wiedział, iż określone cele osiągnąć można wyłącznie przy użyciu określonych środków. Te środki te metody opisuje w bodaj najsłynniejszym traktacie o polityce w historii - w Księciu.