Naturalizm prawniczy (Wolters Kluwer)

Chcemy spojrzeć na naturalizm prawniczy z nieco innej niż czyniono to do tej pory, szerszej, interdyscyplinarnej perspektywy, uwzględniając obok filozoficznoprawnego też filozoficzny, etyczny, bioetyczny, metodologiczny, logiczny, psychologiczny i ekonomiczny punkt widzenia.

Opracowanie niniejsze wraz z wydawanym równocześnie tomem Naturalizm prawniczy. Stanowiska powstało w ramach grantu badawczego poświęconego zagadnieniu naturalizacji prawa. Obydwa tomy stanowią pewną komplementarną całość posiadającą dać wyobrażenie zarówno o dawniejszych, uznawanych nierzadko za paradygmatyczne, koncepcjach naturalizmu filozoficznego i prawniczego, jak i o współczesnych zastosowaniach modeli naturalistycznych w prawie.

Celem tego opracowania jest bowiem porównanie rozmaitych ujęć i definicji naturalizmu. Chodzi nam zwłaszcza o poszukanie takich znaczeń i interpretacji, które mogłyby być również użyteczne do budowy modeli dających się wykorzystać w nauce i praktyce prawniczej.

Dlaczego zajęliśmy się akurat naturalizmem prawniczym$128 Przecież czas, w którym wyraźną rolę w debacie prawniczej odgrywały naturalistyczne lub, jak kto woli, realistyczne filozofie prawa, już przeminął.

Jakkolwiek wątki naturalistyczne są wciąż obecne we współczesnej refleksji filozoficznoprawnej, to jednak „moda na naturalizm” skończyła się mniej więcej w latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku. Niemniej jesteśmy głęboko przekonani, iż „alternatywa naturalistyczna” wciąż jest ważna dla współczesnej nauki prawa i praktyki prawniczej.

Naturalizm prawniczy jest nie tylko wyraźną alternatywą dla wszelkich antynaturalistycznych filozofii prawa, ale może także umożliwić rzeczywiste otwarcie prawoznawstwa na badania prowadzone na terenie współczesnej filozofii, psychologii, neuroscience oraz ekonomii.

Otwarcie takie jest zresztą warunkiem niezbędnym dalszego rozwoju nauki prawa i praktyki prawniczej.