Historia myśli socjologicznej (PWN)

Nie jest to powtórzenie dwóch (identycznych) wydań poprzednich, ponieważ od czasu ich opublikowania (1981, 1983) ukazało się dużo nowych pozycji, a w socjologii dokonały się zmiany, które w historii dyscypliny musiały zostać uwzględnione. Także historia socjologii jako subdyscyplina poczyniła w tym czasie zauważalne postępy. Ogólny charakter i układ książki pozostają bez zmian, jednak tekst został przez autora opracowany na nowo (poprawki stylistyczne, cytaty uzgodnione z nowymi przekładami itp.), a w niektórych partiach (zwłaszcza dotyczących socjologii nowszej) uzupełniony (dodany rozdział 18 - Teorie cywilizacji i rozdział 22 - Współczesna myśl socjologiczna). Zasadniczo została również poszerzona bibliografia znajdująca się na końcu książki. Pozycja ponadto Indeks osób i Indeks rzeczowy. Niniejsze wydanie Historii myśli socjologicznej nazwałem nowym, nie zaś trzecim, ponieważ dość stanowczo różni się ono od pierwszego i drugiego wydania (...).Nie dlatego, iżby moje poglądy na socjologię uległy w tym czasie jakimś zasadniczym zmianom. Nie dlatego ponadto, bym odkrył jakiś dużo udoskonalony sposób uporządkowania materiału. Plan całości pozostał taki sam i nie zmieniły się nad wyraz tezy tej książki. W pewnym sensie trzeba było jednak napisać ją na nowo, ponieważ w ciągu tych dwudziestu lub więcej lat to i owo przeczytałem i lepiej przemyślałem. Ukazało sięsporo nowych opracowań i przekładów oraz, co może ważniejsze, pojawiły się nowe idee, które wymagały uwzględnienia. Uwzględnienia w podwójnym znaczeniu, trzeba je było bowiem opisać jako takie (...), a także zastanowić się choć trochę, co rzeczywiście ważnego wydarzyło się ostatnio w myśli socjologicznej i jak zmieniło się odczytywanie jej tradycji. Poza tym książka miała pewne luki w rozdziałach wcześniejszych, wymagające potrzebnego wypełnienia.Zmiany ważniejsze polegały (...) na dopisaniu do książki dwóch wielkich rozdziałów (18 i 22), z których pierwszy nadrabia moje wcześniejsze zaniedbania, drugi zaś powiadamia o koncepcjach, które przed dwudziestu laty nie były jeszcze w pełni ukształtowane lub nie było jeszcze pewne, czy będą się naprawdę liczyły w socjologii. Nie twierdzę, że w ten sposób nadrobiłem już wszystkie zaległości i w najnowszej myśli socjologicznej nie pominąłem niczego, co zasługuje na uwagę. (...)Wprowadzone do książki uzupełnienia nie sprowadzają się wszakże do owych dwóch w całości nowych rozdziałów. To i owo dodałem także gdzie indziej. Czasem nie były to zapewne dodatki niezwykle pokaźne (na przykład kilka stron o poglądach Montaigne'a w Rozdziale 2 i nieco pokaźniejszy fragment o nacjonalizmie w Rozdziale 4, niekiedy jednak wydawały mi się one stanowczojsze. Za takie uważam na przykład: podrozdział o fenomenologii w Rozdziale 13, podrozdział o strukturalizmie w Rozdziale 17 czy również podrozdziały o Goffmanie i neofunkcjonalizmie w Rozdziale 21. Wypada również wspomnieć, że niektóre podrozdziały obecne w wydaniach wcześniejszych zostały dzisiaj nad wyraz gruntownie przerobione i są - mam nadzieję - ulepszone (na przykład podrozdział na temat teorii krytycznej w Rozdziale 14).(...)Z punktu widzenia koncepcji całości nie są to zaiste zmiany znaczące, w szczegółach zmieniło się jednak dużo, jeśli nie bardzo dużo. W pewnym sensie książka została napisana na nowo, albowiem w jej obecnym wydaniu nie ma ani jednego zdania, nad którym ponownie bym się nie zastanowił. (z przedmowy autora)NAGRODYZa powyższe dzieło, stanowiące całościowy i oryginalny wykład dziejów pojmowania zjawisk życia społecznego 24 października 2003 roku autor otrzymał nagrodę Fundacji na rzecz Nauki Polskiej tzw. Polski Nobel w kategorii nauk humanistycznych i społecznych.5 listopada 2003 roku książka otrzymała Nagrodę Główną Fundacji Kultury przyznaną w Konkursie na najlepszą Książkę Akademicką Atena 2003. 8 października 2007 roku prof. Jerzy Szacki otrzymał Nagrodę Polskiego Pen Clubu im. Ksawerego Pruszyńskiego, przyznawaną za "szeroko pojętą eseistykę". Jury, w skład którego wchodzi cały zarząd Polskiego Pen Clubu, wybrało laureata jednomyślnie.