Krzyżacy w ziemi świętej 1190–1291 wyd. 2022 (Astra)

Polskiemu czytelnikowi Krzyżacy kojarzą się jednoznacznie jako armia z czarnymi krzyżami na białych płaszczach pokonana pod Grunwaldem w akcie dziejowej sprawiedliwości. Ta wizja zakonu krzyżackiego zdominowana jest przez zadziorną ekspansję, konflikt interesów i jednoznacznie negatywną ocenę.
Tym bardziej ciekawa może się więc okazać najnowsza pozycja wydawnicza dotycząca zakonu najczęściej w jego pierwotnej formie – nie armii środkowoeuropejskiego państwa zakonnego, lecz zakonu rycerskiego służącego chrześcijaństwu w Lewancie w okresie krucjat. Autor skupia się w niej na zagadnieniach mniej znanych, czyli na genezie nieznacznego domu zakonnego, który w okresie piątej krucjaty gwałtownie się rozrósł, osiągając wpływy i znaczenie równe dwóm starszym zgromadzeniom: templariuszom i joannitom. Ta niezwykła ekspansja możliwa była dzięki wsparciu papieża i cesarza, stanowiąc owoc zgody pomiędzy dwoma głównymi ośrodkami władzy ówczesnego chrześcijaństwa.
Ta perspektywa bez dwóch zdań skłoni czytelnika do skonfrontowania czasem subiektywnego, tradycyjnego wyobrażenia o krzyżakach z tym, jak zakon postrzegany jest poprzez inną szkołę historyczną, i być może odpowiedzi na pytanie,
czy krzyżaków da się jednoznacznie ocenić zgodnie z ich własną paletą barw: w kategoriach czarnego i białego.

Dr Nicholas Morton jest specjalistą historii krucjat i historii przeciętniewiecza basenu Morza Śródziemnego. Koncentruje się także na relacjach pomiędzy chrześcijaństwem a islamem w tym regionie. Jest autorem szeregu monografii i artykułów naukowych. W pracy zawodowej bada także wpływ Mongołów na świat Bliskiego Wschodu w XIII stuleciu. Opublikował znaczne studium w Cambridge University Press pt. Encountering Islam on the First Crusade (Spotkanie z islamem w trakcie pierwszej krucjaty). Nicholas Morton jest wykładowcą w Nottingham Trent University od 2009 roku. Wcześniej pracował w Queen Mary University, Royal Holloway i Swansea University.