Szalone, złe i smutne.. Kobiety i psychiatrzy - Lisa Appignanesi - książka (Marginesy)

Opowieść o narzucanych kobietom normach, o podwójnych standardach i kategoriach zbyt ciasnych, by pomieścić ludzkie życie. Histeria, szaleństwo laktacyjne, kobiece sprawy... W XIX wieku zaburzenia psychiczne kobiet wzbudzały w lekarzach (mężczyznach) niepokój, który nieraz przeradzał się w lekceważenie.

Jeszcze nie tak dawno dręczone poprzez własne umysły pacjentki mogły liczyć na zakucie w kaftan, kąpiele lecznicze albo wizytę egzorcysty. Lisa Appignanesi pokazuje, jak upowszechnienie znajomości objawów nieuchronnie przyczynia się do rozszerzenia ilości przypadków danej choroby i jak z łatwością w pułapkę „lubianej" diagnozy może wpaść choćby najistotniej doświadczony psycholog czy psychiatra.

W samym centrum opowieści umieszcza kobiety, których życie i emocje z czasem coraz częściej stawały się przedmiotem badań lekarzy. Pojawiają się one równocześnie jako pacjentki – nawet Sylvia Plath i Virginia Woolf, latami dręczone poprzez nawracającą depresję, czy Zelda Fitzgerald i Marilyn Monroe, stopniowo pokonywane przez własne uzależnienia – jak i terapeutki, z Anną Freud oraz Melanie Klein na czele.

Wszystko to pozwala szerzej spojrzeć nie tylko na ogólne zagadnienie zdrowia psychicznego na przestrzeni wieków, lecz także – a może przede wszystkim – na rolę i miejsce kobiet w całym tym szaleństwie. Lisa Appignanesi (urodzona jako Elżbieta Borensztejn w Łodzi) – pisarka i wykładowczyni.

Przewodnicząca Królewskiego Stowarzyszenia Literackiego, była prezes brytyjskiego PEN Clubu. Autorka kilkudziesięciu książek, wielokrotnie nagradzana. Publikowała pomiędzy innymi w „Guardianie", „Observerze" i „New York Review of Books".

W 2013 została odznaczona Orderem Imperium Brytyjskiego IV klasy za zasługi dla literatury. Szalone, złe i smutne zdobyły w 2009 roku British Medical Association Award.