Wiek xviii - między tradycją a oświeceniową współczesnością. hermeneutyka wartości religijnych (Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego)

Ostatni tom serii, w którym autorzy starali się uchwycić znaczące obszary XVIII stulecia - od saskich początków po oświeceniowo-romantyczny przełom. Teksty dotyczą problemów aksjologicznych w poezji późnego baroku, występowaniu tradycji biblijnej w języku poezji religijnej epoki, odnowie życia kościelnego i pogłębieniu świadomości wiernych, wychowaniu religijnym w kolegiach szlacheckich, wreszcie - literackich świadectw postaw wobec deizmu.

Osobne studium poświęcono świadomości wyznaniowej najwybitniejszego poety drugiej połowy XVIII w. - Ignacego Krasickiego. Dwie rozprawy dotyczą Żydów mieszkających w Pierwszej Rzeczypospolitej: transformacji religijnej w środowiskach żydowskich w XVIII w.

oraz kwestii żydowskiej w oświeceniowych sporach o wartości - tak jak została ona ujęta w złożonym i niejednoznacznym pisarstwie Juliana Ursyna Niemcewicza. Tom zamyka studium, w którym na przykładzie dzieł literackich wczesnego romantyzmu pokazano, jak najważniejsze problemy aksjologiczne stulecia rysują się w oczach przedstawicieli następnej epoki.

Dwunastotomowa linia monografii,,Kultura Pierwszej Rzeczypospolitej w dialogu z Europą. Hermeneutyka wartości" prezentuje dziedzictwo kulturowe XV-XVIII wieku jako nierozłączną, lecz oryginalną część kultury europejskiej.

Celem badawczym jest rozpoznanie dróg i form obustronnej transmisji wartości estetycznych, politycznych i religijnych i ukazanie w szerokim, multilateralnym kontekście porównawczym oryginalnej struktury aksjologicznej kultury polskiej epok dawnych.

Teksty kultury są badane w perspektywie wewnętrznej jako zapisy aktów ukierunkowanych na rozumienie wartości, a w perspektywie zewnętrznej jako wypowiedzi włączające się w europejskie dyskusje literacko-estetyczne, polityczne, religijne.

W intensywnym dialogu kultura Rzeczypospolitej przejawia nie tylko chłonność na nowe idee, lecz także kreatywność i dynamikę działania na obszarze Europy. Powyższy opis pochodzi od wydawcy.