Nie-boska komedia (Siedmioróg)

Nie-Boska komedia jest dramatem romantycznym należącym do kanonu literatury polskiej. Dzieło powstało w 1835 roku i porusza ważne problemy swego czasu. Autor rozważa w nim kwestię roli poety romantycznego, pyta o ostatecznego sprawcę historii – czy jest nim człowiek czy Bóg, a także zastanawia się nad konfliktem polityczno-społecznym pomiędzy arystokracją a wrogami monarchii. Bohater dramatu, hrabia Henryk, reprezentuje zarazem poetę romantycznego, którego twórczość staje się dla najbliższych źródłem cierpienia, jak i zaangażowanego w życie polityczne arystokratę, który sprzeciwia się rewolucji. Jego oponentem jest Pankracy, wyznawca nowego porządku i przywódca uciśnionych. Kiedy dochodzi do starcia, obóz arystokracji okazuje się tchórzliwy i egoistyczny, a obóz rewolucjonistów mściwy, ogarnięty pragnieniem odebrania przywilejów arystokracji i zajęcia jej miejsca. Hrabia ginie na polu walki, lecz przegrywa także Pankracy, który odkrywa, że nowy ład jest jedynie zamianą ról. Ostatnia scena, w której nad zrujnowanym poprzez rewolucjonistów światem przedstawia się Chrystus, jest wyrazem wiary autora w Opatrzność czuwającą nad ludzkimi dziejami.

Lektura dla szkół średnich

Zygmunt Krasiński (1812–1859), wybitny polski romantyk, pochodził z rodziny arystokratycznej. Nim wyjechał z Polski w roku 1829, podjął pierwsze próby literackie. Przebywał w Szwajcarii, Francji, Włoszech, ogłaszając anonimowo obszerne dramaty historiozoficzne: Nie-Boską komedię w 1835 roku i Irydiona w 1836 roku. Wśród innych utworów Krasińskiego na uwagę zasługują: mesjanistyczny poemat Przedświt, Psalmy przyszłości oraz pokaźna i nad wyraz interesująca korespondencja (m.in. Listy do Delfiny Potockiej).