życie zastępcze (Forma)

Roman Ciepliński literaturę traktuje z powagą i gra o obfite stawki. Jego książka wyrasta i z innych tekstów, i z życia. Autor namiętnie i nieprzerwanie dyskutuje z wielkimi duchami – Platonem, Sofoklesem, Nietzschem, Durrellem, Witkacym – ale nie robi tego na akademickim olimpie, w schronieniu biblioteki, lecz niejako od dołu, z pozycji najmocniej banalnej, najbardziej obnażającej i najbardziej obrzydliwej – z samego środka sprawy rozwodowej.

Narrator opowieści jest „wgnieciony w glebę" i próbuje zrozumieć, co go do tej klęski przywiodło i co z tej klęski wynika. Jego dociekliwe śledztwo w swej własnej sprawie każe stawiać pytania o to, czym jest miłość, męskość i kobiecość, pytania nurtujące intelektualistów diagnozujących współczesny świat, którego przekształcenie przyspiesza koronawirus (pandemia jest zresztą jednym z ważnych kontekstów opowieści Cieplińskiego).

Książka jest gorzka, ale wyrasta z wiary, że sens życia i świata da się zrozumieć, przeczytać. Literatura mimo wszystko pozostaje najkorzystniejszym ze wszelkich niedoskonałych instrumentów poznania. Alan Sasinowski