Pawilon szósty (Wydawnictwo MG)

Powieść poprzez niektórych uważana za największe dzieło Czechowa. W niedużej szpitalnej oficynie znajduje się sala nr 6 dla chorych umysłowo. Mieszka tam pięcioro ludzi, pomiędzy innymi głuptak Mojsiejka i były egzekutor sądowy Iwan Dmitrycz Gromow.

Lekarzem szpitalnym jest Andriej Jefimycz Ragin. Kiedy otrzymał posadę, szpital był w okropnym stanie. On sam jest mądrym i szczerym człowiekiem, pozbawionym jednak silnej woli i wiary w prawo do zmieniania życia na lepsze.

Początkowo pilnie pracuje, jednak zaczyna się nudzić i uznaje, że w informacji okolicznościach leczenie chorych jest bezsensowne. Poprzez taki pogląd Ragin zaniedbuje sprawy i nie chodzi już do szpitala każdego dnia.

Pracuje niedługo i dla pozorów, po czym wraca do domu i czyta. Pewnego wiosennego wieczoru Ragin przypadkiem trafia do sali nr 6. Początkowo zostaje oskarżony poprzez Gromowa o kradzież, jednak potem wywiązuje się między nimi długa rozmowa.

Doktor rozpoczyna odwiedzać oficynę codziennie – rozmowy z Gromowem mają na niego silny wpływ… Czechow odwołuje się w tej powieści do stoickich założeń firma Aureliusza i polemizuje z nimi. Na przykładzie bohaterów udowadnia, jak obłudne i niesprawiedliwe jest tłumaczenie ludzi, którym jest prawidłowo w życiu, że ci biedniejsi mają przynajmniej bogate życie wewnętrzne, że trzeba cieszyć się tym, co się ma i nie narzekać na swój los.

A przecież szczęście należy się wszystkim.