Tajemnicza róża (William Butler Yeats)

Książka w dwóch wersjach językowych: polskiej i angielskiej. A dual Polish-English language edition. Na język polski przełożył Józef Birkenmajer. Wspaniałe dzieło Yeatsa przybliża czytelnikowi nie tylko folklor irlandzki, ale także przybliża go do ezoteryki, która była czymś wyjątkowo ważnym w życiu tego świetnego mistrza pióra.

Pikanterii utworowi dodaje pokaźna pewna szczypta erotyzmu ukazanego w formie dość nieprzyzwoitej, by nie użyć dosadniejszego określenia. Książka dla wymagającego czytelnika. Do zerknięcia co będzie dalej, nakłania już sam wstęp autora: „Pisałem wprawdzie te opowieści w różnorodnych czasach i w zróżnicowane sposoby, nie mając z góry nakreślonego planu — jednakowoż łączy je wspólność przedmiotu, którym jest walka pierwiastka duchowego z porządkiem przyrodzonym.

Jeżeli pisarz chce wzbudzić zajęcie w pewnym kółku ludzi, wśród których się wychował, albo zdaje mu się, iż ma względem nich jakieś obowiązki, wolno mu obrać ich podania, ich dzieje, wierzenia i mniemania za symbol swojej sztuki (gdyż ma prawo wolnego wyboru w rzeczach mniejszych od siebie), ale nie powinien brać ich za osnowę swojej sztuki.

W każdym razie, o ile książka niniejsza ma nazbyt mnóstwo zwidów i rojeń, to należy ją uważać za prawdziwie irlandzką, boć Irlandia, w której jeszcze przeważnie przeważa żywioł celtycki, obok kilku mniej wybitnych cech zachowała dar jasnowidzenia, który zaginął doszczętnie w narodach szczęśliwszych i bardziej postępowych: nie mieliśmy jarzących świeczników, które by nas ustrzegły od spoglądania w ciemności, a gdy kto spoziera w ciemność, zawsze widzi w niej coś nieokreślonego”.