Bóg daleki i bliski. szkice o współczesnych wierszach i powieściach (Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie)

zgromadzone w tej książce szkice mają charakter interpretacyjny. Choć nie stanowią syntezy ani panoramy, łączy je namysł nad problematyką Boga i szerzej: obecnością chrześcijaństwa w powojennej literaturze polskiej.

Próbowałem przyjrzeć się zagadnieniu z perspektywy mikro, tzn. Poddając bliższemu, bardziej szczegółowemu oglądowi pojedyncze utwory (z zasady wiersze), bądź ich wybrane aspekty. Jedynie gdzieniegdzie udało się, mam nadzieję, sformułować wnioski o bardziej ogólnym charakterze, choć starałem się,zawsze wynikały one z analizy potężnego materiału literackiego.

I w tym sensie przywołane tu wiersze i powieści pozostają w centrum nowoczesnania interpretacyjnego, nie stanowią natomiast dowodowego załącznika do wcześniej postawionych tez. Z drugiej jednak strony mój sposób lektury tekstów literackich nie jest wyabstrahowany z osobistego doświadczenia – nie sądzę zresztą,w sytuacji czytających osób (a nie tylko bytów zredukowanych do społecznych ról i zawodowych kompetencji) taka postawa była w ogóle osiągalna.

Choć oczywiście owo osobowe „znamię" niekoniecznie musi – a mam nadzieję, że w przedstawionych tu analizach tak się właśnie nie dzieje – dominować, czy nawet nadmiernie uobecnić się w metatekstowym komentarzu.

Natomiast niewątpliwie odgrywa ważną rolę w wyczuleniu na pewne aspekty utworów, być może – przy innym ujęciu, innej wrażliwości, innym doświadczeniu – słabo uchwytne albo choćby lekceważone, czy wręcz niezauważalne.

Co zresztą jest regułą odwracalną i świadczy o otwartości (ale nie dowolności) danej i po prostu każdej interpretacji. Z Wprowadzenia