Konopnicka, jakiej nie znamy (Maria Szypowska)

Maria Konopnicka to z pewnością jedna z najważniejszych postaci życia kulturalnego Polski w okresie zaborów. Znana jest głównie jako poetka, autorka słów Roty i wierszy dla dzieci oraz nowelistka. Była również krytykiem literackim, publicystką i tłumaczką. Jej dorobek literacki i zaangażowanie w działalność patriotyczną zostały docenione jeszcze za jej życia i wciąż wywierają olbrzymi wpływ na kolejne pokolenia Polaków.

Książka Konopnicka, jakiej nie znamy prezentuje życie pisarki począwszy od dzieciństwa w atmosferze powagi, żarliwego patriotyzmu i ascetycznych nauk, poprzez pierwsze próby literackie i dziennikarskie, aż po całkowitą sukcesów karierę pisarską. Autorka oparła swą pracę na genialnie dostosowanych bogatych źródłach, w znakomicie wyważony sposób łącząc walory literackie i naukowe. Powstały w ten sposób fascynujący portret nie tylko pozwoli czytelnikom lepiej zrozumieć dzieła poetki, lecz też przybliży żywego człowieka – odważną kobietę o szerokich horyzontach, która aktywnie współtworzyła świadomość narodową Polaków w okresie, gdy kraju nie było na mapach.

Konopnicka to już nie tylko utwór, to zasługa...

Maria Dąbrowska

O książce

Życiorys Konopnickiej, pozornie pełny, dostępny jest każdemu dziecku w szkole. Trzeba jednak było wytropić tę „nieznaną" a prawdziwą. Zdawałoby się,starczy w tym celu przeszperać kilkanaście archiwów, a także bibliotek i przeczytać listy Konopnickiej. Mimo obfitości zachowanych wypowiedzi poetki okazały się one jednak ułamkowe, niepełne. Za najcenniejszy komentarz do nich uznałam przekazy ludzi współczesnych Konopnickiej. (...) Dla takiego możliwie najrzetelniejszego komentarza szukałam w dziesiątkach zróżnicowanych źródeł, nim znalazłam ujęcie, na które mogłam się powołać.

Powstała w ten sposób książka-mozaika. Współtworzące całość elementy, niestopione w tyglu jednolitej narracji, zachowały swój niepokaźny obrys, swą samoistność. Czytelnik staje się więc współbadaczem, uzyskuje „materiał dowodowy", na podstawie którego może sam ocenić, czy wysnute wnioski są słuszne, czy propozycje biografa są wiarygodne.

Maria Szypowska

Do tradycji każdej poważnej literatury należy kult sporych pisarzy. Na obszernej dla nich czci i miłości opierają się przychodzące pokolenia i widzą nawet jedność swej kultury w owym kulcie, który stanowi nad wyraz drogi skarb narodu.

Maria Szypowska dała nam wszystkim książkę o perfekcyjnej poetce polskiej Konopnicka, jakiej nie znamy, która doczekała się w krótkim czasie czterech wydań. A to już coś o książce mówi... Szypowska stworzyła swój wariant książki w oparciu o bardzo szczegółowe badania archiwalne... Buduje tomy szczególnie zajmujące, niezwykle w czytanie wciągające, pozornie „lekkie". A jednocześnie są to książki przeniknięte bardzo głęboką sympatią do wybranych bohaterów i stanowiące niewątpliwy wyraz hołdu dla owych „żywych ludzi".

Jarosław Iwaszkiewicz