Zapośredniczona tożsamość. tematy środkowoeuropejskie a polska literatura współczesna (Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego)

Tytuł Zapośredniczona tożsamość. Tematy środkowoeuropejskie a polska literatura współczesna Autor Marcin Całbecki Język polski Wydawnictwo Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego ISBN 978-83-7865-089-8 Rok wydania 2013 Gdańsk Wydanie 1 ilość stron 348 Format pdf Spis treści Wprowadzenie. Wstępne rozważania nad problemem granicy 9 1. Europa Środkowa jako pośrednik 9 2. Most graniczny – figura mostu a doświadczenie granicy 23 Część I. W stronę poetyckiego zapośredniczenia tożsamości 37 1. Literatura – wojna – wolność (rozważania genologiczne z Józefem Wittlinem w tle) 39 1.1. Historia literatury narodowej jako naukowa realizacja kulturowych założeń postmodernizmu 39 1.2. Dlaczego i skąd biorą się w Europie powieści? 41 1.3. Strukturalna dysfunkcja Austro-Węgier, czyli skąd wzięło się ogłupienie Szwejka i Niewiadomskiego? 46 1.4. Czym różni się wolność powieściowego protagonisty od wolności lirycznego „ja"? 50 1.5. O liryce i życiu – Hymny Józefa Wittlina i afirmacja wspólnoty żywych istot 55 2. Pożegnanie z pewnym kontynentem (Europa Środkowo-Wschodnia Czesława Miłosza) 65 Wprowadzenie 65 2.1. Romantyczny paradygmat literatury polskiej, czyli Kresy jako inwencja 69 2.2. Szlachecka antropologia 74 2.3. Upadek pewnego dworu 79 2.4. Archeologia antropologiczna Miłosza. W poszukiwaniu podstaw egzystencji 83 Zakończenie. Co zostało z pamięci o Europie Środkowo-Wschodniej, czyli gdzie jest dom mój? 89 3. Samopoznanie (uwagi o wierszu Adama Zagajewskiego Jechać do Lwowa) 93 Część II. W stronę kulturowego zapośredniczenia tożsamości 127 1. Rytuały społecznej przemocy (dialektyka barbarzyństwa w eseju Barbarzyńca w ogrodzie Zbigniewa Herberta) 129 1.1. Kilka słów o tytule 129 1.2. Pielęgnowanie ogrodu 141 1.3. Siła logosu 142 1.5. Władza i jej narzędzie 156 1.6. Przemoc a proces kulturowy 160 1.7. Ogród w Lascaux 165 2. Komunikacyjny kryzys (środkowoeuropejski światopogląd na przykładzie trylogii Juliana Stryjkowskiego) 169 Wprowadzenie 169 2.1. Kultura wobec dialektyki negatywności (Głosy w ciemności) 181 2.1.1. Środkowoeuropejskie problemy z granicą 181 2.1.2. Środkowoeuropejska edukacja 186 2.1.3. Kultura jako system 192 2.1.4. Kultura versus nowożytność 196 2.1.5. Ojciec w sidłach dialektyki kulturowej 200 2.1.6. Odejście z domu. Casus Marii 206 2.1.7. Europa Środkowa – kultura jako rekompensata 216 2.2. Ideologiczne rysy i pęknięcia (Austeria) 219 2.2.1. Tło antyspołeczne 224 2.2.2. Izolowane światy 243 2.2.3. Języki ekstazy 248 2.2.4. Szczelina lęku 255 2.3. Niesamowite i literatura jako efekt wyobcowania (Sen Azrila) 259 Wprowadzenie 259 2.3.1. Pustka pamięci 267 2.3.2. Cień ojca 279 2.3.3. Lustrzany dramatis personae 285 3. Rozpacz karnawału (kultura Europy Środkowej w interpretacji Andrzeja Stasiuka) 305 Zakończenie. Mikrostudium miejsca – Aporia-Słowenia. Impresje topologiczne 325 Wprowadzenie 325 1. Słowenia z każdej strony 327 2. Słowenia jest wszędzie 328 3. Słoweński ogrom 330 4. Wszystkie drogi prowadzą do Słowenii 332 5. Słowenia – ostateczny topos Europy 333 Bibliografia 337