W stronę swanna (MG)

Wydanie na 100-lecie pierwszego wydania W stronę Swanna to pierwszy tom quasi-autobiograficznego procesu Marcela Prousta W poszukiwaniu straconego czasu, uznanego w powszechnej opinii krytyków za arcydzieło literatury. Pewnego dnia smak magdalenki zanurzonej w herbacie budzi w bohaterze, młodym człowieku rozpieszczonym przez matkę i babkę, wspomnienia. Wraca myślą do miasteczka Combray, gdzie spędzał cudowne wakacje jako dziecko. Powracają także wspomnienia spacerów szlakiem posiadłości mężczyzny Swanna, gdzie mieszka niedostępna księżna będąca obiektem westchnień bohatera... Kariera pisarska Prousta szła drogą dość niezwykłą. Zaczęła się stosunkowo późno, przerwała ją wojna, potem przecięła ją rychła śmierć. Ale mimow chwili zgonu nieznane było jeszcze w pełni jego dzieło, już niepodobna było wątpić, iż odszedł artysta i myśliciel na miarę największych; Proust zaważył jak niedużo kto na swojej epoce. Tuż po śmierci Prousta zaczęto gromadzić - z bezawaryjną pewnością ich znaczenia - dokumenty tyczące pisarza i człowieka, listy, wspomnienia, tradycje ustne. Równocześnie zaczęła narastać legenda. Nie ma dziś czytelnika - a może i nie czytelnika - Prousta, który by nie wiedział o jego chorobie, o jego światowych sukcesach, o jego późniejszym odosobnieniu, o jego dostatku, hojności, neurastenii, dziwactwach, o heroizmie wreszcie, z jakim do ostatniego tchnienia pracował, uzupełniał swoje dzieło, spożytkowując jako materiał twórczy własne cierpienie, niemal własną śmierć. Tadeusz Żeleński (Boy)