Słoneczna ruleta (PIW)

Słoneczna ruleta to duży dobór wierszy Józefa Barana z lat 1969 – 2020. Jak zapowiada podtytuł, są to wiersze precyzyjnie przebrane, lecz ponieważ autor tego tomu wydał już ponad 30 książek, tom choć pokaźny pomieścił wiersze najlepsze.

znajdziemy tutaj samą esencję tej słonecznej, oddanej życiu, lecz i gorzkiej poezji. Niemało nieprzystępnych, lecz pociągających smaków istnienia. Za odkrywcę poezji Józefa Barana uważa się Artura Sandauera, choć wcześniej całe kolumny wierszy poety publikował „Tygodnik Powszechny”.

Józef Baran pracował jako nauczyciel, redaktor w tygodniku „Wieści”, reportażysta w „Dzienniku Polskim”. Jego wiersze przełożono na ponad 20 języków, osobne tomy ukazały się w języku niemieckim, angielskim, hiszpańskim i rosyjskim.

Za twórczość poetycką otrzymał m.in. Nagrodę Fundacji Kościelskich w Genewie, wyróżnienienia PEN West czy Nagrodę Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa. W 1989 wiersze poety weszły do podręczników szkolnych.

Józef Baran mówi o sobie: „Wiersze adresuję do wybrednych znawców sztuki poetyckiej, lecz i do tzw. Zwykłego odbiorcy. Nie pochwalam tych, którzy zamykają się w wieży hermetycznej poezji uniwersyteckiej.

Uważam to za początek końca żywej poezji.”. Lektura tych wierszy przywraca wiarę w prawo poezji do mówienia pozornie prostymi słowami o sprawach niełatwych egzystencjalnie, o słonecznym, ale rzucającym także raniący cień ludzkim życiu.