Panów piłą. trzy legendy o jakubie szeli (Marginesy)

Kim był Jakub Szela? Rżnącym mężczyzn zdegenerowanym mordercą, oswobodzicielem chłopów, a może bojownikiem walki klasowej? W polskiej historii i kulturze niewiele jest postaci tak samo znanych i jednocześnie o tak zakłamanej historii jak on. Mimo iż od prawie dwustu lat powstawały o nim niezliczone pieśni, wiersze, powieści i prace naukowe, do teraz otacza go tajemnica. Przetrwały o nim trzy główne legendy. Pierwszą wymyśliła tuż po rabacji galicyjskiej wroga mu szlachta i dzięki swojej dominującej pozycji utrwaliła w polskiej kulturze obraz krwiożerczego przestępcy. Sprzeciw wobec tej kłamliwej narracji przyszedł jednak ze wsi, gdzie chłopi uznali Szelę za bohatera, który walnie przyczynił się do zniesienia pańszczyzny w 1848 roku. Z kolei po drugiej wojnie światowej komuniści – w uznaniu dla jego bezprecedensowych instynktów – wzięli go sztandary, a jego imię zapisali złotymi zgłoskami w podręcznikach. Ich sukces był jednak chwilowy…

panów piłą. Trzy legendy o Jakubie Szeli to historia prawie dwustuletnich zmagań o zawłaszczoną poprzez inteligencję i ziemiaństwo przeszłość Polski. Nie było w niej nigdy miejsca dla chłopów i ich najsłynniejszego przywódcy. Ta książka demonstruje dlaczego.

Ryszard Jamka (ur. 1993) – historyk i prawnik. Absolwent Kolegium Międzywydziałowych indywidualnych Studiów Humanistycznych i Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego oraz Uniwersytetu Oksfordzkiego. Laureat Stypendium Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za wybitne osiągnięcia i trzech nagród w konkursach na najkorzystniejszą pracę magisterską: w obszarze humanistyki i nauk społecznych (im. Jana Józefa Lipskiego), historii PRL organizowanym poprzez tygodnik „Polityka" (im. Mieczysława F. Rakowskiego), a także antropologii historii (im. Bronisława Geremka). Pasjonat skansenów i prawa rynku kapitałowego.