Drugi brzeg oki (Łoś Leon)

Trzytomowe wspomnienia Leona Łosia pod tytułem Drugi brzeg Oki wydało po raz pierwszy, w drugim obiegu, niezależne wydawnictwo Neutrino, w Warszawie w 1988 roku. Rok później ukazały się ponownie w paryskim, emigracyjnym wydawnictwie Editions Spotkania.

Postanowiliśmy wznowić tę książkę po upływie ponad ćwierćwiecza dedykując ją zwykle młodszym czytelnikom, dla których II wojna światowa i następujący po niej okres stalinowskiego terroru to daleka przeszłość.

W nowej edycji zamieściliśmy krótką bibliografię dotyczącą represji wykorzystywanych przez władze radzieckie wobec tych Polaków, którzy nie pogodzili się z nową okupacją - a którymi byli na ogół żołnierze Armii Krajowej z terenów dawnych Kresów Wschodnich Rzeczypospolitej Polskiej.

Leon Łoś, pseudonim,,Agrest" lub,,Leon Agrest", urodził się w 1915 roku w Warszawie. Był absolwentem Wydziału Prawa i Nauk Społecznych Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. Lata 1939-1944 spędził na Białostocczyźnie, gdzie z oddaniem walczył w szeregach Armii Krajowej.

W 1944 roku (27 października) został aresztowany poprzez sowiecki kontrwywiad wojskowy SMIERSZ. Do Polski wrócił po ponad dwunastu latach - na Boże Narodzenie 1956 roku. Początkowo internowany jako żołnierz AK, następnie w roku 1947, po brawurowej ucieczce z obozu internowania w Borowiczach i dotarciu do Polski, został ponownie aresztowany poprzez żołnierzy polskich Wojsk Ochrony Pogranicza i przekazany Sowietom.

Kolejne lata przeżył w rożnych obozach jako więzień GUŁAG-u. Opisuje ten okres w swych nad wyraz szczegółowych i kolorowych wspomnieniach.