Przybyszewska/pająkówna. głuchy krzyk (Marginesy)

bezprecedensowa biografia pisarki Stanisławy Przybyszewskiej, autorki zekranizowanego przez Andrzeja Wajdę dramatu Sprawa Dantona, i jej matki – malarki Anieli Pająkówny.

W czerwcu 1899 roku Aniela Pająkówna, obiecująca młoda malarka, poznaje Stanisława Przybyszewskiego. Znany pisarz wywiera na niej ogromne wrażenie, a owocem ich romansu jest córka – Stachna.

Choć pozornie nieistotne, okoliczności narodzin Stachny determinują losy i matki, i córki. Dla Anieli rozpoczynają się lata towarzyskiego ostracyzmu, zmagań o zalegalizowanie istnienia Stachny i nadanie jej nazwiska ojca, walki o codzienne przetrwanie. Jej córka, dziewczyna o szerokim, oryginalnym umyśle, imponująca dyscypliną i erudycją, nigdy nie uwolni się od niełatwej relacji z ojcem. Anna Kaszuba-Dębska konfrontuje sylwetki obu artystek – ich wychowanie i dojrzewanie do twórczości, życiowe wybory, środowiska, drogi artystyczne i wzajemne oddziaływanie na siebie.

Postać Przybyszewskiego położyła się cieniem nie tylko na losach obu kobiet, lecz także na pamięci o nich. Autorka pozbywa się tej patyny i prezentuje Anielę i Stachnę tak, jak na to zasługują: jako pełnokrwiste, ciekawe artystki, o których życiu zdecydowały bezwzględne realia epoki. Daje głos tym, które go nie miały.

„Stachna Przybyszewska fascynowała mnie od lat. Imponowały mi jej dyscyplina pracy, «żelazny umysł», artystyczny triumf nad trudami życia i narkotykowym nałogiem. Niecierpliwie czekałam na tak wnikliwą i wyczerpującą biografię. Opowieść Anny Kaszuby-Dębskiej niesie też dogłębne poznanie matki Stachny, utalentowanej malarki Anieli Pająkówny, której przyszło poświęcić dobrze zapowiadającą się karierę i pozycję towarzyską dla samotnego macierzyństwa. Nadzwyczajna książka herstoryczna!"

Małgorzata Czyńska

Tytuł Przybyszewska/Pająkówna. Głuchy krzyk Autor Anna Kaszuba-Dębska Wydawnictwo Marginesy EAN 9788367790703 ISBN 9788367790703 Kategoria Biografia\Biografie liczba stron 528 Rok wydania 2023 Oprawa Twarda Wydanie 1