Wykłady o kulturze tom 1-2 (Universitas)

To nie jest książka o kulturoznawstwie, ale o kulturze. Gromadzi wprawdzie obszerną prezentację metod i osiągnięć badawczych, ale jej głównym przedmiotem jest sama kultura (czy kultury) w najróżniejszych przejawach; strukturach społecznych, operowaniu czasem i przestrzenią, rolach i koncepcjach jednostki, systemach wartości, symbolach i ich funkcjonowaniu.

Oparta na rzeczywistych wykładach dla studentów polonistyki, została przez autora pokaźnie rozbudowana, wzbogacona i – na ile było to osiągalne – uaktualniona. Jest tu dużo prób diagnozy, ale jeszcze więcej pytań, pozornie naiwnych, lecz fundamentalnych, i paradoksów, niekiedy niedostrzeganych – także poprzez naukę.

Są propozycje systematyki i anegdotyczne „ekskursy", przykłady z kultur odległych i z życia codziennego, wycieczki na tereny nauk przyrodniczych i obserwacje zebrane poprzez autora. Ze Wstępu W „kultowej" książce mego dzieciństwa, marynistycznych wspomnieniach kapitana Borchardta, który w młodości studiował prawo, jest scena egzaminu na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie.

Jeden z ekscentrycznych profesorów pyta studenta o to, co można, rozejrzawszy się wkoło z wieży wileńskiego kościoła św. Janów, ujrzeć w dole oczyma prawnika. Właściwa odpowiedź brzmi: „Przedmioty i podmioty stosunków prawnych".

(Anegdota ta znana jest też przynajmniej w wersji krakowskiej). Marzeniem autora tej książki jest, żeby Czytelnikowi spoglądającemu – bezpośrednio, poprzez lektury, media czy rozmowy – na mnogość otaczającej kultury, własnej i cudzej, dawnej i dzisiejszej, pomogła ona dostrzec fakty i tendencje, wielość odniesień, funkcji i sensów, obfitość poznawczych perspektyw i nieuchronnie towarzyszących im kłopotów.

A zarazem,poprzez przedmioty zobaczył na owej metaforycznej wieży świętojańskiej siebie samego jako podmiot kultury – poznający, przeżywający, opisujący i stwarzający. Namawiam zatem do uważnej, spokojnej, i co znaczne – niezbyt pośpiesznej lektury.

Autor przygotował nam dzieło o wymiarach Wykładów o filozofii dziejów G.F.W. Hegla, z tą różnicą, iż Hegel wykładał w nich swoją doktrynę historiozoficzną, zaś Augustyn przywołuje kilkadziesiąt doktryn sformułowanych w kilkunastu dyscyplinach i czyni to w sposób transparentny, zajmujący, potoczystym, bogatym i barwnym językiem, nie unikając swojego stanowiska.

prof. Stefan Bednarek, Uniwersytet Wrocławski Wykłady Rafała Augustyna prezentują imponujące dostatek przejawów świata kultury, które czerpie on ze swej rozległej wiedzy o tym świecie – zarówno z prac badaczy, jak i z własnych obserwacji, doświadczeń, a choćby biografii.

Sam czytałem ten szeroki tekst z niesłabnącym zainteresowaniem – jestem przekonany,tak samo będzie z innymi czytelnikami. Prof. Grzegorz Godlewski, Uniwersytet Warszawski Rafał Augustyn (ur. 1951) jest polonistą, krytykiem muzycznym i teatralnym, kompozytorem i organizatorem życia artystycznego.

Absolwent i pracownik Uniwersytetu Wrocławskiego, wykładał i wykłada tam „wiedzę o kulturze" oraz przedmioty z pogranicza literatury, teatru i muzyki. Ukończył również Akademię Muzyczną w Katowicach w klasie H.M.

Góreckiego. Stypendysta m.in. Salzburg Seminar, Centre Acanthes we Francji i MacDowell Colony w USA. Autor programów w radiowej Dwójce, Trójce i TVP, współpracownik miesięcznika „Odra". Laureat Jazzu nad Odrą, zdobywca trzech nominacji do Fryderyka, Nagrody Muzycznej Wrocławia oraz brązowego i metalicznego medalu „Zasłużony Kulturze – Gloria Artis".

Członek Związku Kompozytorów Polskich i polskiego PEN Clubu.