Przełom czy kontynuacja?, AZ#1D43891DEB/DL-ebwm/pdf (Universitas)

Książka pokazuje polską krytykę artystyczną lat 1917-1930 w relacji do młodopolskiego piśmiennictwa o sztuce. Autorka rezygnuje w niej z pokutującej wciąż wśród badaczy metody streszczania tekstów i poglądów ich autorów na rzecz charakterystyki krytycznego dyskursu. Omawia cykl narodzin postępowego języka krytycznego, wskazując równocześnie na długie funkcjonowanie licznych klisz językowych i utrwalonych sposobów interpretacji. Analizuje wypowiedzi metakrytyczne, śledzi zmieniające się znaczenia terminów artystycznych (forma, fason, ozdobność, ekspresja itp.), charakteryzuje panujące wówczas style odbioru dzieł, wreszcie bada retorykę i stylistykę wypowiedzi krytycznych. Przedmiotem jej uwagi są równocześnie teksty tzw. Krytyków zawodowych (Stefania Zahorska, Mieczysław Treter, Jan Kleczyński, Mieczysław Wallis), jak i aktywnych wówczas artystów (Tytus Czyżewski, Konrad Winkler, Witkacy, Władysław Skoczylas i in.), artykuły w specjalistycznych czasopismach i sprawozdania publikowane w gazetach rutynowych. Zmieniającą się świadomość językową i estetyczną autorka próbuje uchwycić także poprzez analizę porównawczą wypowiedzi poświęconych sztuce jednego twórcy, a także przez zestawienie dokonań krytycznych dwóch prominentnych autorów epoki. W rezultacie powstaje złożony obraz krytyki ówczesnych lat, daleki od binarnych podziałów i jednoznacznych rozstrzygnięć.

Diana Wasilewska – polonistka, historyk i krytyk sztuki. Doktorat z historii sztuki obroniła na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Pracuje jako adiunkt w Instytucie Polonistyki i Kulturoznawstwa Uniwersytetu Szczecińskiego. Zajmuje się badaniem krytyki artystycznej, stanowczo okresu międzywojnia, retoryki krytycznej i włoskiego faszyzmu. Mieszka w Poznaniu.