Nowe miejsca nowej sztuki w europie środkowej (Universitas)

Muzealny boom w Europie Środkowej trwa nieprzerwanie od lat dziewięćdziesiątych XX wieku. Powstają nowe muzea sztuki nowoczesnej i współczesnej, centra sztuki i galerie, otwierane są nowe skrzydła i oddziały istniejących muzeów sztuki. Stale zmieniający się ekosystem instytucji sztuki jest nierozdzielną częścią światowego boomu, ma on jednak swoje szczególne oblicze związane z historycznymi uwarunkowaniami naszego regionu. Europa Środkowa w sposób nagły, gwałtowny i masowy zaczęła wypełniać się projektami, a następnie realizacjami nowych miejsc dla sztuki – ich obecność stworzyła niesłychane dotąd możliwości w zakresie prezentacji linii, organizacji wystaw i innych działań programowych, zapewniły właściwe warunki przechowywania zbiorów, rozszerzyły komfort zwiedzających. W tym samym czasie zmieniła się również filozofia działania muzeów, którą streszczają słowa-klucze: otwartość, uczestnictwo, partycypacja.

Na książkę składają się głosy dyrektorów, właścicieli i kuratorów wybranych instytucji, a także kolekcjonerów i badaczy z Czech, Polski, Słowacji i Węgier. Tematem wywiadów jest zmiana – zmiana zachodząca w instytucjach oraz zmiana kontekstu, w jakim działają, jednocześnie fizycznego, jak także społecznego, ekonomicznego czy politycznego.

"Warto czytać te wywiady-rozmowy nie jako narzekanie na kłopoty standardowe dla tej części Europy, lecz jako wizję przyszłości i zachętę do transformacji muzeów w obszary integracji sztuk, nauk, fantazji i terapii. Zwłaszcza, że miejsce muzeum w środowisku regionu, miasta, przestrzeni natury, zmienia się obecnie szczególnie szybko".

Dorota Folga-Januszewska

Katarzyna Jagodzińska pracuje w Instytucie Europeistyki na Uniwersytecie Jagiellońskim, a także w Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie. Specjalizuje się w zagadnieniach z zakresu studiów muzealnych i dziedzictwa kulturowego. Autorka książek Czas muzeów w Europie Środkowej. Muzea i centra sztuki współczesnej (1989–2014) (Kraków, 2014), Art museums in Australia (Kraków, 2017), a także Museums and centers of contemporary art in Central Europe after 1989 (Routledge, 2019). Stypendystka Group of Eight (2014/2015) w Australijskim Instytucie Historii Sztuki na Uniwersytecie w Melbourne oraz Corbridge Trust na Uniwersytecie w Cambridge (2013).