Rzeszot (Książkowe Klimaty)

Zuchwała biografia pioniera przemysłu naftowego, historia polskiego barona Münchhausena – mężczyzny Podedwornego. Człowieka, który wszędzie był, wszystko widział, wszystkich poznał, wywoływał rewolucje i powstania, przyjaźnił się ze Słowackim, z Dickensem i z Łukasiewiczem, wykopał także pierwszy w dziejach szyb naftowy.

A co najważniejsze: chciał wpłynąć na losy Europy i świata. „Rzeszot" to XIX wiek w pigułce, opowieść o polskiej emigracji w czasie między dwoma powstaniami, przypomnienie dziejów Galicji, literacka bajka i reportaż „antyhistoryczny" o narodzinach i upadkach naftowych fortun, o awansie klasowym w państwie Habsburgów.

W końcu – „Rzeszot" to drwina z rodzimego romantyzmu i bohaterskich biografii. „Oto spalona ziemia, galicyjska lichota, paryskie salony, błotniste wertepy, wiedeńskie wystawy, czarne odmęty ropy. W brawurowej kawalkadzie stylów, metafor i znaczeń wirują obrazy, postaci, intrygi, żądze, triumfy i klęski.

Biografia Podedwornego, mitomana-łotrzyka, który pojawia się w różnorodnych zakątkach Europy, powodując kataklizmy i omdlenia, to opowieść erudycyjna i pieczołowita, sarkastyczna i samoświadoma, rozedrgana i gęsta.

Uniwersalna, ale do szpiku polska. Oszałamiająca. Sadulski wytwarza własne imaginarium post-romantyczne, w którym prawda miesza się z fikcją literacką, patos z hucpą, groza z drwiną, brud z gustownością, sentymentalizm z okrucieństwem.

Czegoś takiego jeszcze nie czytaliście. Niech was wciągnie ten wir." Małgorzata Rejmer Książka wskazana Nagrodą Krakowa Miasta Literatury UNESCO Fragment "Pola pod kopalnie dzierżawią już nie na sążnie, lecz na łokcie, tak aby jak najwięcej kopanek obok siebie powstało.

Nie inaczej się dzieje pod Borysławiem, gdzie kopie już nie tylko Schreiner, ale i każdy, ktokolwiek ma dwie ręce i łopatę, o czem mi ksiądz Gołubkiewicz opowiadał, który z tamtych stron pochodzi i często je po duszpastersku odwiedza.

Mówi mianowicie, iż chłopi na takie miejsce, gdzie szyb obok szybu dziurawi ziemię jak sito,nawet szpilki żeby się nie wbiło pomiędzy otwory, wykopane dwa, trzy metry obok siebie, mówią "rzeszot".

U nas też, gdzie tylko kropla skałoleju wypłynie, tam zaraz taki rzeszot albo kretowisko powstaje, lecz zarobi na tem tylko jeden". Bartosz Sadulski (ur. 1986 w Namysłowie) - poeta, dziennikarz, redaktor.

Autor tomów poetyckich "Post", "Tarapaty" i "Mniej aniżeli jedno zwierzę". Stały współpracownik magazynu "Dwutygodnik", sekretarz redakcji kwartalnika "Herito". Mieszka w Nowej Hucie.

"Rzeszot" to jego prozatorski debiut.