Lamiel (Armoryka)

Lamiel należy do licznych utworów Stendhala, które nie ukazały się za jego życia. Brak powodzenia, jaki prześladował autora „Pustelni parmeńskiej”, trudności wydawnicze, świadomość własnej przedwczesności, wszystko to nie działało podniecająco na jego działalność literacką.

Pisał wprawdzie ciągle, lecz pisał dla siebie, szkicował, lecz nie wykończał. Wierzył, iż wobec potomności czeka go zwycięstwo, i choćby z całą ścisłością przepowiedział jego datę; lecz nie miał tej pobudki, jaką daje druk, który zmusza do decyzji, przyspiesza krystalizację formy i zniewala do ostatecznego wykończenia.

Taką niedokończoną powieścią jest także i „Lamiel”, której akcja umiejscowiona jest w początkach monarchii lipcowej, a jej główną bohaterką jest młoda dziewczyna Lamiel - „harde dziecko ludu o niepodległych instynktach, wcielenie kaprysu i woli, ciekawości i znudzenia, pełna niespodziewanek i kontrastów, wywierająca na wszelkich nieodparty urok, rozpraszająca jak czarami nudę wszelkich… Lamiel ma wszystkie warunki aby zrobić karierę; lecz nie może: broni jej tego nuda i obrzydzenie; mierzi ją jednakowo mieszczański snobizm, jak wprzód arystokratyczna i bezmózga nadętość”.

- jak pisze tłumacz – Boy-Żeleński.