Gösta berling (Armoryka)

Selma Ottilia Lovisa Lagerlöf (1858-1940) – szwedzka pisarka, laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie literatury w roku 1909. Gösta Berling to wspaniałe dzieło napisane na podstawie reminiscencyj z lat dziecięcych, niby epopeja prozą, w której pojedyncze epizody, aczkolwiek same w sobie stanowią częstokroć zaokrągloną całość, splatają się jednak z innymi w osnowę powieściową. Ożyła tu ukochana jej ziemia rodzinna, przeszły do potomności wszystkie legendy i podania, krążące w niej o starych dworach i dawnych ich mieszkańcach.

Najmniej realnych podstaw ma sam bohater, Gösta Berling – jest to głównie wytwór wyobraźni autorki,idealnie dostrojony do reszty legendowych postaci. Typ to junaka, którego nieszczęściem było, iż go zrobiono księdzem.

Pełen najszlachetniejszych porywów, najlepszego serca człowiek, umiejący wszystko i wszystkich zwyciężyć i pokonać, prócz siebie samego. Idąc za popędem chwili, wpada z jednej ostateczności bezpośrednio w drugą, nie zna miary w wykorzystywaniu, nie zna jej w pokucie.

Ponad kolorowym obrazem minionych czasów unosi się w tej powieści przepiękna idea – apoteoza pracy. Tendencyj jednak znika w całej masie przepysznych, drgających życiem obrazów i nie psuje ogólnego wrażenia, tym bardziej że bezpośrednio występuje dopiero pod sam koniec powieści.