żydowskie (nie)męskości. o przedwojennej twórczości adolfa rudnickiego (Gaweł Janik)

Monografia stanowić ma typ kompletnego przewodnika po przedwojennej twórczości Adolfa Rudnickiego. Autor uwzględnił w niej wszystkie wydane wówczas utwory pisarza – zarówno książki, jak i opowiadania opublikowane na łamach prasy i fragmenty niewydanego nigdy w całości dramatu.

Pracę otwiera rozdział, w którym badacz odtwarza niemal wszystkie przedwojenne głosy krytyków literackich na temat wydanych wówczas utworów Rudnickiego. Celem autora było skonfrontowanie głosów badaczy, zdaniem których Rudnicki już od momentu swojego literackiego debiutu stał się ulubieńcem krytyki, z tekstami źródłowymi, a więc oryginalnymi recenzjami publikowanymi na łamach prasy przedwojennej.

Drugi rozdział dotyczy „żydowskości” przedwojennych utworów pisarza. Demonstruje przemiany w światopoglądzie pisarza, którego na początku lat trzydziestych cechowała wyraźna postawa asymilatorska, w trakcie gdy tuż przed wybuchem II wojny światowej, jego głos słychać było już po stronie krytyków asymilacji.

Najważniejszą część monografii stanowi rozdział trzeci, będący autorską próbą odczytania przedwojennej prozy Rudnickiego z perspektywy badań nad męskością. Badacz, w oparciu o najnowsze metodologie z zakresu men's, gender oraz queer studies oraz uwzględniając konteksty społeczne i kulturowe, podejmuje się próby wyznaczonia tekstualnej wieloseksualności podmiotu Rudnickiego.

Specyfika utworów pisarza, z których niemal całkowicie wykluczone zostały kobiety, poprzez długie lata nie została dostrzeżona, a poprzez to korzystnie opisana. Co więcej, męskość w tekstach Rudnickiego okazuje się niejednokrotnie wyjątkowo niemęska, zniewieściała i homoseksualna.

Monografia ta staje się więc próbą odczytania, mówiąc za Germanem Ritzem, „tajnych znaków” obecnych w międzywojennej twórczości pisarza, które pozwalają odczytać ją jako także homoseksualną, a tym samym dopisać Rudnickiego do grona pisarzy takich jak Jarosław Iwaszkiewicz czy Witold Gombrowicz.