Rodziny bezdomnych matek. charakterystyka i działania pomocowe (Marta Mikołajczyk)

Tematyka prezentowanej książki koncentruje się na sytuacji pań, matek, które z zróżnicowanych względów, w pojedynkę wychowują dziecko/dzieci. Nie dotyczy ona jednak wszystkich samotnych matek, ale ich szczególnej części – pozbawionych własnego, bezpiecznego schronienia, zamieszkujących domy – instytucje dla osób bezdomnych.

Można zatem powiedzieć, iż jej treść odnosi się do trzech stanowczych problemów, występujących równocześnie: rodziny (niepełnej, z dysfunkcjami), macierzyństwa oraz bezdomności. Dotychczasowych opracowań łączących te kwestie jest stosunkowo niedużo.

Być może wynika to z faktu pomijania w naukowych analizach damskiej bezdomności, a koncentrowaniu się wyłącznie na sytuacji bezdomnych panów (których zdecydowanie jest więcej), czy z trudnościami w dotarciu do bezdomnych kobiet – matek i uzyskaniu zgody na badanie.

Bez względu na przyczyny, tematyka ta wymaga rozpoznania, opisania i przybliżenia teoretykom,przeważnie praktykom, zwłaszcza przedstawicielom służb społecznych. Motywacja do podjęcia tematu bezdomnego macierzyństwa nie wyniknęła jednak wyłącznie z pobudek obiektywnych – faktu, że jest on niezbadany (a przecież ważny).

Zainteresowanie nim ma także podłoże subiektywne i sięga 2004 roku, kiedy autorka pracowała w Rzymie jako wolontariuszka z osobami doświadczającymi bezdomności. Ówczesny kontakt z kobietami, w tym matkami pozbawionymi własnego domu, zapoczątkował ciąg pytań: o to, kim są, w jaki sposób trafiły do ośrodka, jak wyobrażają sobie przyszłość (swoją i dziecka), czy utrzymują kontakty z rodziną – pochodzenia i własną? skutkiem niemal miesięcznej praktyki we Włoszech stała się kwerenda dostępnej literatury, najpierw krajowej, następnie zagranicznej, wreszcie – projekt badawczy.

znaczącym celem opracowania jest więc poznanie sytuacji matek przebywających w ośrodkach dla osób bezdomnych i zakresu udzielanej im pomocy. Te dwa wątki wpłynęły zarówno na dobór próby badawczej (którą utworzyły mieszkanki schronisk i pracownicy), jak i na jego konstrukcję, podzieloną na pięć rozdziałów.