Przemilczane (Marginesy)

Seksualność w trakcie zbrojnego konfliktu głównie sprowadza się do przemocy: masowych gwałtów, zniewolenia, naznaczania. Doświadczenie seksualnej pracy przymusowej w nazistowskim burdelu nadal pozostaje w sferze tabu.

Przemilczany pozostaje sam fakt istnienia systemu kontrolowanego nierządu, przemilczane są jego ofiary. Przemilczany jest także okres powojenny – czas, w którym wojenny los pań równał się z grzechem kolaboracji, kobiet, którym publicznie golono głowy za intymne relacje z wrogiem.

Historia seksualnych pracownic przymusowych w okresie wojny nigdy nie będzie klasyczną narracją. Prawdopodobnie nigdy nie stanie się również częścią polskiej pamięci zbiorowej. Jest już za późno. Mikrobiografie bohaterek tej książki pozostaną niedokończone.

Rzadko zdarza się, by któraś z ofiar pozostawiła świadectwo, nikt także nie zadbał o to, by zaświadczyły o swej przeszłości. Powojenne milczenie o ich cierpieniu było najprawdopodobniej najsurowszą karą.

Ich cierpienie pozostało niewypowiedziane. Dotychczas nie było „optymalnego" momentu. Nadal tak zwani więźniowie asocjalni, homoseksualiści, ofiary przemocy seksualnej to „nieistotne wyjątki".

Strach było o nich mówić. Nie mogliśmy albo nie chcieliśmy o nich usłyszeć. Joanna Ostrowska wypełnia tę lukę. Joanna Ostrowska (ur. 1983) – doktor nauk humanistycznych w zakresie historii (Wydział Historyczny UJ), absolwentka Instytutu Sztuk Audiowizualnych UJ, Katedry Judaistyki UJ i Gender Studies UW.

Studiowała też produkcję filmową i telewizyjną na PWSFTviT w Łodzi. Wykładała m.in. W Katedrze Judaistyki UJ, na Gender Studies UW i na Studiach polsko-żydowskich IBL PAN. Zajmuje się tematyką związaną ze zjawiskiem przemocy seksualnej podczas II wojny światowej i zapomnianymi ofiarami nazizmu.

Krytyczka filmowa i selekcjonerka Krakowskiego Festiwalu Filmowego. Pracowała jako dramaturżka przy spektaklach teatralnych Małgorzaty Wdowik i Marty Ziółek. Obecnie studiuje też hebraistykę na Wydziale Orientalistycznym UW.

Mieszka w Warszawie.